سومر یکی از تمدنهای باستانی و مهم در تاریخ بشر به شمار می‌آید که در ناحیه میان‌رودان، در سمت جنوبی دجله و فرات، شکل گرفت. این تمدن که به عنوان یکی از نخستین جوامع شهری شناخته می‌شود، در دوره‌ای بین 4500 تا 1900 سال قبل از میلاد به اوج شکوفایی خود رسید. سومر به خاطر نوآوری‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی‌اش، تأثیر عمیقی بر تمدنهای بعدی گذاشت. خط میخی، که یکی از نخستین سیستم‌های نوشتاری در تاریخ است، از این منطقه سرچشمه گرفت و به ثبت اطلاعات و علوم مختلف کمک کرد. همچنین، سومری‌ها در زمینه‌های کشاورزی، معماری و مشاغل دستی پیشرفت‌های چشمگیری داشتند. شهرهای بزرگی مانند اور و اوروک در این سرزمین بنا شدند که هر یک به عنوان مرکز فرهنگی و مذهبی فعالیت میکردند. میراث سومر همچنان بر تاریخ و فرهنگ بشر تأثیر می‌گذارد و مطالعه آن به ما در درک بهتر ریشه‌های تمدن کمک می‌کند.
سومر
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
کشوری باستانی درقسمت سفلای بین النهرین مجاور خلیج فارس و در جنوب کشور اکد. شهر های سومر عبارت بود از [اور] [ اوروک ] یا [ ارخ ] [نیب پور] [ لارسا]. در سفر پیدایش تورات این ناحیه را سرزمین [شنعار] نامیده اند. سومریان از ۵ هزار سال ق م. درسومر سکونت داشتند و آنان یکی از تمدنهای بسیار قدیمی را دربین النهرین ایجاد کردند حکومت آن در حدود ۳٠٠٠ ق م. تشکیل گردید. و در هزار دوم (۲۱۱۵ ق م. )منقرض شد وقلمرو آنان و ضمیمه آشور و بابل گردید. دین سومریان پرستش ارباب انواع بود.رئیس شهررا پاتسی مینامیدند و او امور دینی کشور و لشکری را اداره میکرد. پادشاهان سومر واکد غالبا با یکدیگر در جنگ بودند و گاه غالب و گاه مغلوب میشدند و رقه اطاعت رقیب را برگردن مینهادند. و ملوک سومر پیشوای دین هم بودند و خود را قائم مقام و کاهن اعظم خداوند شهر خویش میخواندند و بیشتر دارایی خود را صرف ساختن معابد وی میکردند و تا میتوانستند عبادتگاه را بزرگ و زیبا میساختند.
