زاولستان که در منابع تاریخی و ادبی به آن گاهی «زابلستان» نیز گفته شده، منطقه‌ای در جنوب بلخ و مغرب خراسان و سیستان و شمال بلوچستان بود. این ناحیه در گذشته مرکز سیاسی و نظامی مهمی داشت و شهر غزنین به عنوان دارالملک و مرکز حکومتی آن شناخته می‌شد. بر اساس منابعی چون شرفنامه منیری و نزهة‌القلوب، زاولستان دارای آب و هوای معتدل و شهرهای متعدد بود که اداره دیوانی آن با مملکت خراسان مرتبط بود.
در متون تاریخی مانند جهانگشای جوینی و التفهیم بیرونی، زاولستان به عنوان یکی از اقلیم‌های شرقی زمین ذکر شده و به همراه مناطق دیگر مانند قندهار، سند و شهرهای مولتان و بهاتیه، جزو قلمروهای مهم جغرافیایی و سیاسی آن دوران به شمار می‌رفت. این منطقه در دوره‌های مختلف تحت حکومت امیران و شاهان مختلف بوده و نقش مهمی در سیاست و نظام منطقه‌ای ایفا می‌کرد.
زاولستان همچنین در ادبیات فارسی و شاهنامه به عنوان نمادی از سرزمین‌های شرقی و پهلوانی‌ها و وقایع تاریخی ذکر شده است. ناصر خسرو و دیگر مورخان از این منطقه یاد کرده‌اند و جایگاه آن را در سیاست، تاریخ و فرهنگ منطقه‌ای برجسته دانسته‌اند.
