واژه گیجی به حالتی ذهنی و روانی گفته میشود که در آن فرد دچار سردرگمی، ناتوانی در تمرکز یا عدم درک درست از موقعیت پیرامون خود میگردد. در معنای ساده، گیجی یعنی از دست دادن وضوح فکری یا حسی نسبت به آنچه در اطراف رخ میدهد. این حالت ممکن است به صورت موقت یا پایدار بروز کند و معمولاً با احساس ناتوانی در تصمیمگیری، حواسپرتی یا فراموشی همراه است.
از دید جسمی و پزشکی، این حالت میتواند نشانهای از خستگی، کمخوابی، افت فشار خون، یا مشکلات عصبی و روانی باشد. گاهی نیز بر اثر شوک ناگهانی، استرس شدید یا مصرف برخی داروها و مواد، فرد احساس گیجی پیدا میکند و تمرکز یا جهتیابی خود را از دست میدهد. در چنین شرایطی، مغز برای لحظاتی نمیتواند اطلاعات محیطی را بهدرستی پردازش کند و فرد در تشخیص زمان، مکان یا حتی گفتوگو دچار مشکل میشود.
در معنای استعاری و روزمره، «گیجی» به حالتی از آشفتگی فکری و ناتوانی در تصمیمگیری نیز گفته میشود. مثلاً وقتی کسی در برابر مسائل پیچیده زندگی دچار تردید یا بلاتکلیفی است، میگویند «گیج شده» که در این معنا، نشانهای از ناهماهنگی درونی و فشار روانی است، نه صرفاً اختلال جسمی. بنابراین، این واژه هم به وضعیت ذهنی موقتی اشاره دارد و هم میتواند استعارهای از سردرگمی انسان در برابر چالشهای زندگی باشد.