وای یا وایو، ایزد باد در ایران و یکی از کهن‌ترین خدایان دوران هند و ایرانی به شمار می‌آید. نام او در هر دو متن اوستا و وداها ذکر شده و در زمان یگانگی این دو، به عنوان ایزدی که بر فضای میان گنبد آسمان و زمین فرمانروایی می‌کرد، شناخته می‌شده است. جالب است که در متون کهن ایرانی، بیشتر از نام اندروا به جای آن استفاده شده است. در ویسپرد، او به همراه عناصر دیگری مانند آسمان و دریای فراخ‌کرت که نماد تهی و وسعت هستند، ستایش شده است. آن دارای چهره‌ای دوگانه است؛ هم نیکو و هم بد، زیرا باد از هر دو جهان نیک و بد عبور می‌کند. او می‌تواند نیکوکار باشد و در عین حال با نیروی ویرانگر خود، همه چیز و همه کس را نابود کند. در اسطوره‌های دیگر تمدن‌ها نیز با نام‌های متفاوتی حضور دارد. در تمدن هندی نیز وجود دارد و در اسطوره‌های هند به عنوان نفس غول جهانی و روح‌های خدایان شناخته می‌شود. در اسطوره‌های ایرانی، وایو نماد بی‌سویگی است و در فضای تهی و خلأ میان دنیای نور و تاریکی جاری است. او هم آفریننده مرگ است و هم زندگی‌بخش، و برای هر دو طرف، یعنی اورمزد و اهریمن، قربانی می‌کند.
وای
لغت نامه دهخدا
گر به رعنائی برون آئی دریغا صبر و هوش
ور به شوخی درخرامی وای عقل و دین من.سعدی ( بدایع ). || شبه جمله ای است دال بر تهدید و وعید و عذاب به معنی بدا به حال ِ. و در این معنی در فارسی اغلب با حروف اضافه «بر» یا «به » یا «از» و یا به صورت اضافه آید:
عشق آتش تیز و هیزم تاخ منم
گر عشق بماند این چنین وای ِ تنم.صفار.ای فلک زودگرد وای بر آن
کو به تو ای فتنه جوی مفتون شد.ناصرخسرو.خلیفه چون از جعفر این سخن بشنید خشم گرفت چنانکه روی او سرخ شد و گفت وای بر آن حرامزاده. ( تاریخ بیهقی ).
وای بر آن کو درم ندارد و دینار
چون ورق زر شود به رنگ و دنانیر.لامعی.وای ِ بومسلم که مر سفاح را
او برون آورد زآن ویران قنات.ناصرخسرو.وای از آن علمی که از بی عقل گردد منتشر
وای از آن زهدی که از بی علم یابد انتشار.سنائی.خری در کاهدان افتاد ناگاه
نگویم وای بر خر وای بر کاه.نظامی.وای بر جان تو که بدگهری
جان بری کرده ای و جان نبری.نظامی.توئی یاری ده و غمخوار شیرین
وگرنه وای بر شیرین مسکین.نظامی.نام خود از ظلم چرا بد کنم
ظلم کنم وای که بر خود کنم.نظامی.آزردمت ای پدر نه برجای
وای ار بحلم نمی کنی وای.نظامی.منادی را ندا فرمود در شهر
که وای آنکس که او بر کس کند قهر.نظامی.ای خدا مگذار با من کار من
ور گذاری وای بر کردار من.مولوی.وای آن زنده که با مرده نشست
مرده گشت و زندگی از وی بجست.مولوی.وای آن کو عاقبت اندیش نیست.مولوی.نوشته اند بر ایوان جنةالمأوی ̍
که هر که عشوه دنیا خرید وای به وی.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. برای بیان علاقه یا نفرت از چیزی به کار می رود: وای چه بچهٴ قشنگی دارید.
۳. افسوس، بدا به حال: گر مسلمانی از این است که حافظ دارد / وای اگر از پس امروز بُوَد فردایی (حافظ: ۹۷۸ ).
۴. (اسم ) [قدیمی] فریاد، فغان.
۵. [قدیمی] افسوس و دریغ، حسرت.
* وایاوای: شور و غوغای مصیبت زدگان.
فرهنگ فارسی
۱ - ( صفت ) کلمه ایست دال بر: الف - تالم وافسوس واندوه افسوس. دریغ. ب - درد و بیماری دردا: یا برفلان. افسوس بر حال وی.: (( نوشته اند بر ایوان گنج بر جای بماند جاودان با حسرت و وای. ) ( ویس و رامین ) ۳ - فریاد ناله: (( فغان ازین غراب بین و وای او که در نو افکندمان نوای او. ) ( منوچهری ) یا وای فلان. وای بر آن کس افسوس برحال وی: (( رسول علیهالسلام گفت ویل لمن قرا هذهالایه فمج بها وایی آن کس که این آیه بخواند و بیندازد آنرا... ) ) (( چون نباشد عشق را پروای او او چو مرغی ماند بی پر وای او. ) ) (مثنوی ) یا ای وای. ۱ - ای افسوس. فسوسا. دریغا.: (( و اگه نیی که نفرین بر جان خویش کردی ای وای تو که کردی بر جان خویش نفرین. ) ) ( ناصرخسرو ) ۲ - د ردا.
سخت شتاب و تیزرو از گور خر و اسب و جز آن
دانشنامه عمومی
یک هفته پس از انتشار، «وای» در رتبهٔ اول برنامهٔ بانک موسیقی قرار گرفت؛ با این حال، هنگامی که این گروه به دلایل نامعلوم در برنامه حضور نیافتند، سؤالاتی مطرح شد که شایعات در مورد اختلاف احتمالی میان اس. ام. انترتینمنت و کی بی اس را قوت می داد. «وای» همچنین به صدر جدول برنامهٔ اینکی گایو، یک هفته بعد از انتشارش، دست یافت.
اس. ام. اظهار داشت که بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نسخه از این مینی آلبوم به فروشگاه ها ارسال شده در حالی که شرکت تحلیلگر فروش هانتئو بیش از ۳۰٬۰۰۰ نسخه را در ۱۰ روز اول انتشار گزارش کرده است. به گفته کمپانی اس. ام. این آلبوم نزدیک به ۶۵۰۰۰ نسخه فروخته است. «وای» توانست بیش از ۱۰۰۰۰۰ نسخه بفروشد.
• گرلز جنریشن - آوازهای اصلی و پس زمینه
• لی سومان - تهیه کننده
وای (باگاسی). وای شهری در شهرستان باگاسی در استان باله در بورکینافاسوی جنوبی است و جمعیت آن ۲۸۲۱ نفر است.
وای (ترانه گرلز جنریشن). «وای» ( انگلیسی: Gee ) آهنگی است که توسط گروه دخترانهٔ اهل کره جنوبی، گرلز جنریشن، ضبط شده است. در ۵ ژانویه سال ۲۰۰۹، نسخه اصلی این آهنگ که زبان کره ای است به عنوان تک آهنگ اصلی آلبوم چندآهنگهٔ به همین نام منتشر شد. «وای» ترانه ای در سبک بابلگام پاپ و الکتروپوپ با عناصری از هیپ هاپ و تکنو است که در مورد احساسات دختران وقتی عاشق می شوند، صحبت می کند. این ترانه در کره جنوبی بسیار موفق بود؛ به طوریکه این تک آهنگ رکورد صدر نشینی در جدول بانک موسیقی را با ۹ هفتهٔ متوالی ازآن خود کرد. این ترانه در جدول اینکیگایو نیز سه هفتهٔ متوالی صدر نشین بود. «وای» پرفروش ترین تک آهنگ سال ۲۰۱۰ در کره جنوبی شد و توسط ملون محبوبترین ترانهٔ دههٔ ۲۰۰۰ کره جنوبی نام گرفت.
در اکتبر سال ۲۰۱۰، نسخهٔ ژاپنی این آهنگ به عنوان دومین تک آهنگ گرلز جنریشن در ژاپن و ورود آنها در صحنه موسیقی ژاپن ضبط و منتشر شد. این تک آهنگ در جدول تک آهنگ اوریکون به رتبهٔ دوم و رتبهٔ اول در جدول آهنگ دیجیتال صنعت ضبط ژاپن رسید.. این ترانه گواهی طلایی را از انجمن صنعت ضبط ژاپن به دلیل فروش بیش از صدهزار نسخهٔ فیزیکی و بعدها گواهی یک میلیونی را برای فروش بیش از یک میلیون نسخهٔ فیزیکی در یافت کرد. «وای» به طور گسترده به عنوان استانداردی در موسیقی کی پاپ و پیشگام در روند موسیقی بابلگام پاپ مدرن کره ای در نظر گرفته می شود.
گروه گرلز جنریشن در سال ۲۰۰۷ با آلبوم استودیوی «گرلزجنریشن»، که بیش از ۱۰۰هزار نسخه فروخت و یکی از معدود گروه های دخترانه ای بود که موفق به این کار شد، آغاز به کار کرد. در ۵ ژانویه ۲۰۰۹، اولین آلبوم چندآهنگهٔ گروه، «وای» توسط اس. ام. منتشر شد. این آلبوم کوتاه با موفقیت تجاری روبرو شد و موفق به فروش بیش از ۱۰۰هزار نسخه در کره جنوبی شد. اس. ام. در ابتدا قصد داشت «ملکهٔ رقص» را منتشر کند، که بازخوانی آهنگ رحمت از خوانندهٔ بریتانیایی دافی بود. اما به دلیل مسائل مربوط به کپی رایت، انتشار این آهنگ به تعویق افتاد و «وای» بعنوان تک آهنگ تبلیغاتی آلبوم منتشر شد. موسیقی این ترانه ای - ترایب ساخته شده است، در حالی که اشعار آن توسط آهن میونگ وین و کیم یانگ دئوک سروده شده است.
وای (ترانه کیت بوش). «وای» ( به انگلیسی: WOW ) تک آهنگی از کیت بوش خواننده/ترانه سرای اهل بریتانیا است که در سال ۱۹۷۹ میلادی منتشر شد. این تک آهنگ در آلبوم شیردل قرار داشت.
دانشنامه آزاد فارسی
ویکی واژه
فریاد، ناله.
اتمسفر. هوا.
جملاتی از کلمه وای
مور برنده جوایز متعدد جک کربی در طول زندگی حرفه‌ای خود شد.
گریبان می درم هر صبح چون گل همه رسوایی من از صبا خاست
نا امیدی کارش از مطلب روایی هم گذشت خاطر ما بیش از این غافل مشو از حال ما
