واژهی مَنسَک در زبان عربی، بهعنوان مصدر، به معنای عبادت کردن است. در منابعی چون تاجالمصادر بیهقی و منتهیالارب بر این معنا تأکید شده و برابرهایی چون پرستیدن، پارسا گردیدن و زهد ورزیدن نیز برای آن ذکر شده است. همچنین در فرهنگهایی مانند غیاثاللغات به معنای قرآن خواندن آمده است. از سوی دیگر، این واژه بهویژه در متون دینی به معنای قربانی کردن برای خدای تعالی به کار رفته و در کشاف اصطلاحات الفنون بر این جنبه تأکید شده است.
در نقش اسمی، مَنسِک یا مَنسَک به مکانهای خاصی اشاره دارد. بر پایهی ترجمانالقرآن و مهذبالاسماء، این واژه به معنای قربانگاه، بهویژه جایگاه قربانی کردن حاجیان در مناسک حج است. همچنین در دهار و منتهیالارب به معنای طاعتگاه یا عبادتگاه آمده است. علاوه بر این، در برخی منابع، مَنسَک به خود عبادت یا روش عبادت نیز تعبیر شده و جمع آن در این معانی مَناسِک ذکر گردیده است.
از دیدگاه تاریخی و اصطلاحشناختی، این واژه در اصل به قربانی کردن برای خدا اشاره داشته، اما بهتدریج دامنهی استعمال آن گسترش یافته و در معنای عام هرگونه عبادت به کار رفته است. با این حال، در کاربرد متأخر، این لفظ بیشتر به عبادات ویژهی حج اختصاص یافته و در متون دینی اسلامی به عنوان اصطلاحی برای اعمال و مناسک حج مشهور شده است.