انسولین هورمونی است که توسط پانکراس تولید میشود و نقش مهمی در تنظیم قند خون و متابولیسم انرژی دارد. در شرایط مقاومت به انسولین، حتی با وجود سطح بالای انسولین در خون، سلولها نمیتوانند به درستی از گلوکز استفاده کنند، که میتواند منجر به افزایش سطح قند خون و در نهایت دیابت نوع 2 شود.
مقاومت به انسولین میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
چاقی مفرط یکی از عوامل اصلی ایجاد مشکلات متابولیکی است. بافت چربی اضافی میتواند به تولید هورمونها و مواد شیمیایی منجر شود که تأثیرات منفی بر روی متابولیسم انسولین دارند. همچنین، کمتحرکی و عدم ورزش منظم میتواند به کاهش حساسیت به انسولین منجر شود.
تغذیه نامناسب، از جمله مصرف زیاد قندها، چربیهای اشباع و فرآوری شده، میتواند به این مشکلات کمک کند. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی نیز در این زمینه تأثیرگذار هستند و برخی افراد به طور طبیعی بیشتر مستعد این نوع اختلالات متابولیکی هستند.
استرس مزمن و عدم خواب کافی نیز میتوانند به افزایش سطح هورمونهای استرس و در نتیجه مشکلات مرتبط با متابولیسم انسولین کمک کنند.
عوارض
مقاومت به انسولین میتواند به عوارض جدی منجر شود، از جمله دیابت نوع 2 که با گذشت زمان توسعه مییابد. افراد مبتلا در معرض خطر بالاتری برای بیماریهای قلبی و عروقی قرار دارند و همچنین ممکن است به سندرم متابولیک مبتلا شوند، که شامل مجموعهای از عوامل خطر مانند چاقی، فشار خون بالا و سطح چربی غیرطبیعی است.
مدیریت و درمان
درمان شامل تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن است. مصرف کربوهیدراتهای پیچیده و فیبر، ورزش منظم و مشاوره پزشکی میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند. در برخی موارد، داروهایی مانند متفورمین نیز برای کنترل قند خون و افزایش حساسیت به انسولین تجویز میشوند.