قاطر حیوانی است که از تلاقی نر الاغ و ماده اسب به‌وجود می‌آید و به لحاظ ویژگی‌های جسمی و رفتاری، ترکیبی از هر دو والد خود دارد. آنها معمولاً از لحاظ جثه و استقامت شبیه اسب‌ها هستند، ولی گوش‌های بلندتری مانند الاغ دارند و پاهایشان از استقامت بیشتری برخوردار است. این حیوانات معمولاً نازا هستند و توانایی تولید مثل ندارند، به همین دلیل در پرورش قاطر، هر بار نیاز به تلاقی دوباره بین الاغ و اسب است.
از لحاظ کاربرد، قاطرها به‌عنوان حیوان بارکش و سواری استفاده می‌شوند، زیرا تحمل بالایی در حمل بار و راهپیمایی در مسیرهای طولانی و ناهموار دارند. در بسیاری از مناطق کوهستانی و صحرایی جهان، آنها همچنان یکی از حیوانات اصلی حمل و نقل کالا و آذوقه به شمار می‌روند. علاوه بر این، در برخی فرهنگ‌ها، این حیوانات نماد صبر، استقامت و توانایی سازگاری با شرایط سخت محسوب می‌شوند.
در منابع تاریخی و ادبیات فارسی و جهانی نیز از این حیوان یاد شده است. در متون کهن، قاطرها اغلب به‌عنوان حیواناتی کارآمد و مطیع انسان توصیف شده‌اند و نقش مهمی در تجارت، سفر و نظامیان ایفا کرده‌اند. توان تحمل بارهای سنگین و سازگاری با محیط‌های سخت، آن را به حیوانی با اهمیت اقتصادی و اجتماعی در جوامع سنتی تبدیل کرده است.