فرارود

بر پایهٔ نوشتهٔ روی دیوار گورخانه، بخش دوم آرامگاه در دوران «امیر تیمور» ساخته شده: «این ساختمان در دوران فرمان‌فرمایی امیر تیمور کورگانی، سلطان فرارود و خراسان ساخته شده‌است».

اتباع دو کشور دارای نیاکان (تاریخ) زبان و فرهنگ مشترک هستند و به همین دلیل طبق نظر جامعه شناسان از جمله «ماکس وبر» یک ملت محسوب می‌شوند و به همین صورت تاجیک‌های فرارود (پارسیان) که اینک در چند کشور زندگی می‌کنند. ترس از همین خویشاوندی و وحدت فرهنگی است که در سال‌های اخیر فشارهای تازه‌ای وارد می‌آید که افغان‌ها و به ویژه پشتون‌ها به ایران و پارسیان فرارود (تاجیک‌ها) نزدیک نشوند.

اَخسیکَت (نام‌های دیگر: اخسی، اخشی، خشیکت، اخسیکنت) از شهرهای فرارود در سرزمین فرغانه بوده‌است که در دوره‌های گوناگون و از آن شمار در سدهٔ ۸ ه‍.ق مرکز این بخش بوده‌است. ویرانه‌های این شهر اکنون در ولایت فرغانه در ازبکستان قرار دارد.

با فروپاشی حکومت طاهریان در ۲۵۹ ه. / ۸۷۳ م. و تسلط سامانیان بر سرزمین‌های شرقی بلاد اسلامی؛ سامانیان که خود را در تابعیت طاهریان می‌دانستند از آن به بعد مستقیماً از خود خلیفه تأیید گرفتند و حکومت فرارود به آنان سپرده شد.