غلام

غلام. [ غ ُ] ( ع اِ ) کودک. ( منتهی الارب ) ( غیاث اللغات ). کودک شهوت پدیدآمده. ( ترجمان علامه جرجانی تهذیب عادل نسخه ٔکتابخانه لغت نامه ). پسر از هنگام ولادت تا آمد جوانی. ( از منتهی الارب ). کودک که خطش دمیده باشد و بعضی گویند از زمان ولادت تا حد بلوغ. و فارسیان غلام به معنی مطلق بنده و پسر استعمال کنند خواه کودک باشد و خواه جوان و خواه پیر، لیکن بر مذکر اطلاق کنند نه بر مؤنث. ( آنندراج ). ریدک. ( مقدمة الادب زمخشری ). کودک نرینه. پسر خردسال. پسر. امرد. مقابل دختر. غلام بزرگتر از صبی و خردتر از شاب است و آن سنی است از چهارده سالگی تا بیست و یک سالگی. ( مسعودی ): قال رب انی یکون لی غلام و قد بلغنی الکبر و امرأتی عاقرٌ. ( قرآن 40/3 ). فأدلی دلوه قال یا بشری هذا غلام. ( قرآن 19/12 ). و اما الجدار فکان لغلامین یتیمین فی المدینة. ( قرآن 82/18 ). پس خواهر یعقوب گفت: یک ره که این غلام [ یوسف ] دزدی کرد چاره نیست تا دو سال مرا بندگی کند. ( ترجمه تاریخ طبری چ بهار ص 270 ). || پسری یا امردی که با وی عشق ورزند. پسر زیباروی. معنی اصلی غلام، پسر و امرد است ولی چون پادشاهان و امرا و شعرا و توانگران علاوه بر استفاده از غلامان خود در مورد خدمتگزاری و جنگاوری و تجمل با بعضی ازبندگان خوبرو عشق میورزیدند از این رو غلام در ادبیات مفهوم معشوق را به خود گرفته است.

[ویکی فقه] غلام یکی از القاب حضرت مهدی (علیه السّلام) است.
غلام در لغت، به معنای پسربچه است. 
[ویکی الکتاب] معنی غُلَامٌ: جوان - نوجوان -جوانی که شاربش (سبیلش) تازه روئیده باشد (هم جوان نابالغ را شامل میشود و هم بالغ )
واژه «غلام» به عقیده بعضی به هر کودکی قبل از رسیدن به سن جوانی گفته می شود; و بعضی آن را به کودکی که از ده سال گذشته و هنوز به سن بلوغ نرسیده است اطلاق کرده اند. از تعبیرات مختلفی که در لغت «عرب» آمده می توان استفاده کرد: «غلام» حد فاصل میان «طفل» (کودک) و «شاب» (جوان) است که در زبان فارسی از آن تعبیر به «نوجوان» می کنیم، و «غُلام عَلِیْم» به معنای پسر دانا است.
جوانی که تازه سبیلش روئیده. در مفردات و قاموس و اقرب گفته: «الغلام:الطّار الشارب» یعنی موی پشت لب بالایش روئیده در مجمع آن را جوان فرموده است در قاموس و اقرب معنی آن را پیر نیز گفته‏اند که در این صورت از اضداد است و نیز با «او» تردید گفته‏اند: غلام از حین ولادت است تا جوانی. ناگفته نماند: نگارنده معنی اول را که «جوان» باشد بهتر می‏دانم به قرینه اینکه غلم و اغتلام چنانکه اهل لغت گفته‏اند به معنی هیجان شهوت نکاح است و جوان را از آن غلام گفته‏اند که او در حال طلب نکاح است. در این صورت در آیاتی که «غلام» بر بچه اطلاق شده به اعتبار مایؤل الیه است مثل. گفت پروردگارا از کجا مرا پسری خواهد بود حال آنکه پیر شده‏ام. آیه درباره حضرت زکریا است که از خدا فرزندی خواست و ملائکه به او بشارت یحیی را دادند و چون یحیی بنا بود بزرگ و جوان بشود لذا به لفظ «غلام» تعبیر آورده شده وگرنه لازم بود «ولد» گفته شود ایضاً درباره مریم آمده است که گفت:. از کجا مرا پسری خواهد بود با آنکه بشری به من دست نزده است. در آیه دیگر لفظ «ولد» آمده. ولی در آیه. مراد جوان است هکذا در آیه. (علی الظاهر). غلمان: جمع غلام است. و جوانانی که چون مروارید نهفته‏اند پیرامونشان بگردند. مراد از غلمان خدمتکاران بهشتی است چنانکه در آیه دیگر فرموده. پسران (خادمان) مخلد پیرامونشان بگردند چون آنها را ببینی گمان کنی از کثرت زیبایی و صفائشان مروارید پراکنده‏اند.
[ویکی فقه] غلام (لقب امام زمان). غلام یکی از القاب حضرت مهدی (علیه السّلام) است.
غلام در لغت، به معنای پسربچه است. 
اصطلاح شناسی
در برخی روایات از حضرت مهدی (عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف)، با این عنوان یاد شده است. امام صادق (علیه السّلام) فرمود: پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) فرمود: «لا بد للغلام من غیبة؛ ناگزیر برای غلام غیبتی خواهد بود.» گفته شد: « ای رسول خدا! برای چه؟» فرمود: «از ترس مرگ.» این لقب نیز، گاهی در معنای لغوی خود به کار می رفته و مقصود همان پسربچه و جوان بوده است و گاهی به سبب شرایط حاکم بر زمان آن عصر، از روی تقیه گفته می شده و به عنوان لقب به کار می رفته است.