زبردستی که در زبان فارسی به صورت یک حامص مرکب به کار میرود، بیانگر مفهومی است که در برگیرنده اعمال قدرت ناحق و تجاوز به حقوق دیگران میباشد. این واژه در ادبیات فارسی و متون رسمی به عنوان اصطلاحی شناخته شده برای توصیف رفتارهای خشن و غیرقانونی مورد استفاده قرار میگیرد. دامنه معنایی این کلمه حوزههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و حقوقی را در بر میگیرد.
این مفهوم دربردارنده طیف وسیعی از رفتارهای ناپسند از جمله ظلم و ستم، اعمال زور و قدرت بیجهت، درشتی و خشونت، و انواع جور و بیعدالتی است. این اصطلاح نه تنها به اعمال فیزیکی، بلکه به اشکال روانی و عاطفی سلطهگری و تحمیل نظر نیز اطلاق میشود. در متون ادبی و حقوقی فارسی، زبردستی به عنوان نقطه مقابل انصاف و عدالت تعریف شده است.
در جامعهشناسی و حقوق، پدیده زبردستی به عنوان عاملی مخرب در روابط اجتماعی شناخته میشود که اعتماد عمومی را تضعیف و بنیانهای همزیستی مسالمتآمیز را متزلزل میسازد. بررسی تاریخی این مفهوم نشان میدهد که مبارزه با زبردستی همواره در کانون توجه مصلحان اجتماعی و قانونگذاران بوده است. شناخت دقیق ابعاد و پیامدهای این پدیده میتواند در تدوین راهکارهای مقابله با آن راهگشا باشد.