واژه «ابداً» در زبان فارسی و عربی به معنای هرگز، هیچگاه، به هیچ وجه است و برای نفی قاطع و قطعی چیزی به کار میرود. این واژه معمولاً در جملاتی به کار میرود که گوینده قصد دارد رد کامل یک احتمال، رفتار یا رویداد را بیان کند و هیچ نوع تردیدی در آن وجود ندارد. کاربرد این کلمه در ادبیات فارسی و متون دینی بسیار رایج است و بیانگر شدت نفی و قطعی بودن یک موضوع است.
در ادبیات و شعر فارسی، ابداً برای تأکید بر حس نفی یا رد موضوعات اخلاقی، عاشقانه یا اجتماعی استفاده میشود. شاعران برای برجسته کردن عدم وقوع یک اتفاق یا بیان وفاداری و یا شدت نفرت از موضوعی، از این واژه بهره میگیرند. این کاربرد هنری باعث میشود که واژه علاوه بر معنی لغوی، بار احساسی و معنوی نیز پیدا کند و جملات را پررنگتر و اثرگذارتر کند.
از نظر دستور زبان، ابداً معمولاً با افعال منفی همراه است و نقش قید نفی مطلق را ایفا میکند. برای نمونه، در جمله «من ابداً این کار را نمیکنم» نشان داده میشود که انجام عمل مورد نظر کاملاً منتفی و غیرممکن است. به این ترتیب، این کلمه ابزاری برای بیان شدت انکار، رد یا نفی قاطع به شمار میآید و در گفتار و نوشتار رسمی، ادبی و مذهبی کاربرد فراوان دارد.