افنان

کلمه أَفْنَانٍ به معنای شاخه‌ها است. ریشه این واژه از کلمه فنن است که یک بار در قرآن ذکر شده است. أَفْنَان جمع فَنَن است، که بر وزن «قلم» و در اصل به معنای شاخه‌های تازه و پر برگ است؛ و گاه به معنای نوع نیز به کار می‌رود. در‌آیه مورد بحث، این واژه ممکن است در هر دو معنا به کار رفته باشد: اول، اشاره به شاخه‌های باطراوت درختان بهشتی است، در مقابل درختان دنیا که شاخه‌های پیر، خشکیده و بی‌ثمر دارند؛ و دوم، اشاره به تنوع نعمت‌ها و مواهب بهشتی است. بنابراین، استفاده از این واژه در هر دو معنا مشکلی ندارد. احتمال دیگر این است که درختان بهشتی به گونه‌ای باشند که در یک درخت، شاخه‌های مختلفی وجود دارد و بر هر شاخه، نوع خاصی از میوه‌ها قرار دارد. در قرطاس نیز آمده است که ذَواتا أَفْنانٍ یعنی این دو بهشت، شاخه‌ها دارند؛ که ممکن است افنان جمع فن باشد، و معنی آن نوع‌ها است؛ یعنی، این دو بهشت دارای انواع نعمت‌ها و مواهب هستند. این کلمه تنها یک بار در قرآن آمده است.