سکایان که صورت جمع سَکا است، اصطلاحی است که در کتیبه‌ها و متون باستانی هخامنشیان برای اطلاق به اقوام و قبایل کوچ‌رو و چادرنشین ساکن در مناطق وسیع شمال ایران و آسیای میانه به کار رفته است. این مردمان که عمدتاً در شمال شرقی فلات ایران سکونت داشتند، از تبار ایرانی محسوب می‌شدند و به دین زرتشت، دین رسمی امپراتوری هخامنشی، گرویده بودند. با این حال، نباید تصور کرد که سکایان صرفاً به یک قبیله واحد اطلاق می‌شده است؛ بلکه این اصطلاح مجموعه‌ای متنوع از قبایل و گروه‌های قومی را در بر می‌گرفت که در آن دوران در این نواحی استقرار داشتند، از جمله گروه‌هایی که ریشه‌های ترکی نیز در آن‌ها مشاهده می‌شد.
این اقوام صحرانشین و کوچ‌رو، در طول تاریخ با تمدن‌های همسایه خود روابطی پیچیده و چندوجهی داشتند. مردمان خوارزم، سغدیان، باختریان و پارسیان، هم به صورت دوستانه و هم در قالب درگیری‌های خصمانه، با سکایان در مراوده و تعامل بودند. این تعاملات غالباً حول محور تجارت، تبادل فرهنگی، و گاهی نیز تصادمات نظامی بر سر منابع و قلمرو شکل می‌گرفت. این روابط پویا، تأثیر قابل توجهی بر تحولات سیاسی و فرهنگی منطقه گذاشته است.
