آش جوش‌پره یا جوش‌بره، همچنین مشهور به جوشواره، یکی از غذاهای سنتی خراسان است که به‌ویژه در شهرهایی مانند گناباد، فردوس، سبزوار و قائن تهیه می‌شود. این غذا سابقه‌ای تاریخی دارد و حتی بیهقی در کتاب تاریخ بیهقی از آن نام برده است. به دلیل فرآیند طبخ طولانی و دشواری‌های مربوط به آماده‌سازی، امروزه معمولاً این آش در مراسم‌های گروهی یا جمع‌های خانوادگی تهیه می‌شود. همچنین برخی خانه‌های بومگردی در خراسان این غذا را به مهمانان ارائه می‌دهند. آش جوش‌پره در دی‌ماه ۱۳۹۹ به عنوان یکی از آثار معنوی ایران ثبت شد.
برای تهیه آش، ابتدا خمیر را پهن کرده و به شکل ورق درمی‌آورند. سپس میان آن را با ترکیبی از پیاز خردشده، عدس پخته‌شده، نخود له‌شده و ادویه پر می‌کنند. در سال‌های اخیر برای غنی‌تر شدن این غذا، موادی مانند گوشت و گردو نیز به ترکیب اصلی اضافه شده‌اند. پس از پر کردن خمیر، ورقه‌ها را به شکل مثلث یا مستطیل تا می‌زنند و محکم فشار می‌دهند تا باز نشود. عدس و نخود باید از قبل کاملاً پخته باشند و سپس همراه با سایر ادویه‌ها و سبزی‌ها داخل خمیر قرار داده شوند. زمانی که خمیرهای پر شده آماده شدند، آن‌ها را در آب جوش قرار داده تا کاملاً پخته شوند. در مرحله‌ی آخر مقداری کشک ساییده نیز به آش اضافه می‌شود که طعم ویژه‌ای به آن می‌بخشد.
این غذا شباهت زیادی به سمبوسه دارد؛ با این تفاوت که در آماده‌سازی سنتی آش جوش‌پره، مواد داخل خمیر (مانند نخود کوبیده، پیاز و سبزیجات) پس از تا شدن لایه‌های خمیر، به جای سرخ شدن در آب جوش پخته می‌شوند. البته این روش سنتی با گذشت زمان تغییر کرده و امروزه برخی خانواده‌ها ترجیح می‌دهند آن را در روغن سرخ کنند. چنین سبک پختی اکنون در بسیاری از نقاط جهان رایج است. جالب است بدانید که غذای چینی جیائوزی و ژاپنی گیوزا نیز شباهت‌هایی به آش جوش‌پره دارند؛ اگرچه مواد استفاده‌شده در این غذاهای آسیایی گاهی شامل گوشت نیز می‌شود.
