ایراه واژهای فارسی است که در فرهنگ فارسی معین به معنای ساحل و کنار دریا ذکر شده است. این واژه در زبان عربی به صورت عراق معرب شده است، که دلیل این نامگذاری را نزدیکی این سرزمین به دریا دانستهاند. به عبارتی، هر مکانی که در کنار آب قرار گرفته باشد، در زبان فارسی ایراه نامیده میشده و این نام به سرزمین عراق نیز اطلاق گردیده است.
در ادامه، مراصدالاطلاع به این نکته اشاره دارد که اعراب این واژه را با تغییراتی به عربی برگرداندهاند. در این فرآیند، همزه (ء) در ایراه به حرف عین (ع) و حرف ها (ه) به حرف قاف (ق) تبدیل شده و کلمه عراق شکل گرفته است. این تغییرات زبانی نشاندهنده تأثیر و تعامل فرهنگها و زبانها در طول تاریخ است.
برای درک عمیقتر ریشه و سیر تحول این واژه، توصیه میشود به مدخلهای مربوط به ایراهستان و ایرانشهر در معجم البلدان مراجعه شود. این ارجاعات به ما کمک میکنند تا پیوند تاریخی و جغرافیایی این نام را با مناطق وسیعتری درک کرده و اطلاعات جامعتری در خصوص معنا و کاربرد آن به دست آوریم.