هرطه کلا
دانشنامه عمومی
روستای هرطه کلا از بخش مرکزی شهرستان چالوس در استان مازندران است . در فاصله ۱۳ کیلومتری غرب شهرستان و در ۵ کیلومتری مجموعه زیبا و توریستی نمک آبرود واقع بوده و با ساحل زیبای دریای خزر ۳ کیلومتر از شمال و از جنوب ۱ کیلومتر با دامنه سر سبز جنگل مدوبن «حوضه آبخیز رودخانه سرد آبرو » فاصله دارد.
جمعیت روستا با ۳۱۵ خانوار ۱۰۵۰ نفر بوده که ۵۶۰ نفر مرد و ۴۹۰ نفر زن است. مردم هرطه کلا از قومیت طبری هستند. مردم هرطه کلا به زبان طبری با گویش چالوسی سخن می گویند.
شغل و درآمد اصلی مردم روستا کشاورزی با کشت برنج و باغداری با تولید مرکبات بوده ولی مشاغل پراکنده دیگری چون تولید کیوی ، چای ، پرورش ماهی و مرغ و . . . وجود دارد . و برخی از اهالی در شهر شاغل بوده و تحصیلکرده ها نیز به مشاغل اداری در شهرستان اشتغال دارند .
روستای هرطه کلا از جمله قدیمی ترین روستاهای شهرستان بوده و به تدریج روستاهای هچرود در شمال غرب و غرب ، امامرود در شمال ، کلاچان و اوجاکلادر شرق ، چاخانی و دلگشا در جنوب و اکبر آباد در غرب شکل گرفته اند .
استان مازندران پیش از اسلام تپورستان ( به پهلوی: ) نامیده می شد که برگرفته از نام قوم تپوری ( به یونانی: Τάπυροι ) می باشد که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد.
به گفته واسیلی بارتلد تپوری ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و در قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تصرف تپوری ها درآمد و بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر فقط از تپوری ها نام می برد. به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می زیستند و تپوری ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی قوم آمارد را به ناحیه خوار کوچاند و تپوری ها تمام ناحیه مازندران را فرو گرفتند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد.
شهرهای آمل، چالوس، کلار، سعیدآباد و رویان جزئی از سرزمین قوم تپوری بودند. در دوران باستان چالوس بخشی از تپورستان و ناحیه رویان بود. چالوس که خود بخشی از کلارستاق هست به همراه کجور و تنکابن از نواحی اصلی سرزمین رویان بوده است. رویان به سرزمینی آباد در غرب مازندران گفته می شد که شامل کجور ( نور و نوشهر ) ، کلارستاق ( چالوس، مرزن آباد و کلاردشت ) ، لنگا ( عباس آباد و نشتارود ) ، تنکابن، سختسر، هوسم، طالقان، الموت، لورا، ارنگه، رودبار قصران و لارقصران می شد. در دوران اشکانی و ساسانی منطقه رویان که چالوس نیز بخشی از آن بود تحت حاکمیت خاندان گشنسپ از پادشاهان تپورستان بوده است.
