دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
هن (۲۰۷ بار)وبق (۲ بار)
(بروزن فلس) هلاکت. و ایباق به معنی هلاک کردن است . ایباق به معنی حبس کردن نیز آمده چنانکه در قاموس و اقرب الموارد تصریح کرده است بنابر آنچه در «بحر» ذیل فصل نهرهای دریایی گفتهایم «یَوْبِقْهُنَّ» در آیه به معنی حبس کردنست یعنی: یا آن نهرها را حبس و متوقف میکند. در اثر اعمال مردم و عفو میکند از معاصی بسیاری. * . مَوْبِق (به فتح میم و کسر باء) مصدر است به معنی هلاک و نیز اسم مکان است. و آن در آیه ظاهرا اسم مکان و اشاره به بطلان رابطه میان معبودات و عبادت کنندگان است و میان آنها مهلکهای واقع شده و رابطه را که در دنیا گمان میکردند از بین برده است و معبودان اعم از جن وانس وغیرهم نفعی به حال عبادت کنندگان ندارند. یعنی یادکن روزی را که خدا گوید: شریکان مرا که بزعم شما شریک من بودند با آواز بلند بخوانید، آنها شریکان را ندا میکنند اماشریکان جواب نمیدهند (وکاری نتوانند) و میان شریکان و آنها مکانی پر از هلاکت قرار دادهایم و رابطه موهوم دنیایی قطع شده وهیچ نتوانند آن فاصله را پیموده و بهم دیگر برسند. از این ماده دو لفظ بیشتر در قرآن مجید نداریم.
