دانشنامه اسلامی
این اثر؛ مشتمل بر یک مدخل، پنج فصل و یک خاتمه است. در مدخل به تاریخچه کربلا از زمان تاسیس تا دخول تحت حکومت عثمانی پرداخته شده است. در فصل ها نیز جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی این شهر در عهد عثمانی پرداخته شده و در خاتمه نیز خلاصه ای از مباحث آمده است.
گزارش محتوا
نویسنده در مقدمه کتاب، به اهمیت موضوع مورد بحث و علت انتخاب این مقطع زمانی اشاره کرده است: هنگامی که می گوئیم کربلا اولین چیزی که به ذهن می آید، شهادت امام حسین علیه السّلام نواده سید ما محمد صلی الله علیه و آله وسلّم است. کربلا به موضوع مهمی در ادب عرب، ترک و فارس بدل گشت و از زمان شهادت امام حسین علیه السّلام در نزد تمامی مذاهب اسلامی نوعی تقدس یافت. کربلا همچنین در ارتباطات عثمانی- ایرانی نیز به مکان مهمی تبدیل شد. این اهمیت به سبب وضع دینی، سیاسی و جغرافیایی آن بود، لذا کربلا تنها به عنوان یک مکان دینی مهم شناخته نمی شد، بلکه در قرن نوزدهم به میدان نزاع سیاسی بین دول عثمانی و ایران بدل گردید. مقطع زمانی ۱۸۴۳ تا ۱۸۷۲ م به لحاظ تلاش های دولت عثمانی برا ی تطبیق اصلاحات بر سیاست مرکزی حائز اهمیت است. خلاصه ای از مطالب فصل های مختلف به ترتیب عبارت است از:
← فصل اول
کتاب توسط حازم سعید منتصر و مصطفی زهران از اساتید دانشگاه الازهر با نظارت زکریا قورشون رئیس بخش تاریخ دانشگاه مرمره، از ترکی به عربی برگردانده شده است. دو مقدمه به قلم زکریا قورشون و مؤلف در ابتدای کتاب آمده است. در پایان نیز فهرست های ذیل درج شده است: ۱- مصادر به تفکیک خطی و چاپی ۲- مطالب. پیش از فهرست مطالب نیز سه الحاقیه دیده می شود که در آن در جداولی اسامی متصرفین و قائم مقام های کربلا و دو سند تاریخی آمده است. در پاورقی نیز تنها منابع مطالب ذکر شده است.
منبع
...