دانشنامه اسلامی
معنی وَاعِیَةٌ: فراگیر- شنوا (از مصدر وعی ، و وعی به معنای ریختن چیزی در ظرف است ، و مراد از وعی اذن در عبارت "تَعِیَهَا أُذُنٌ وَاعِیَةٌ "این است که مردم داستان حمل کشتی نوح را در گوش و هوش خود جای دهند و از یادش نبرند ، تا اثر و فایدهاش که همان تذکر و اندرز گرفتن ...
ریشه کلمه:
ها (۱۳۹۹ بار)وعی (۷ بار)
«تَعِیَها» از مادّه «وعی» (بر وزن سعی) آن گونه که «راغب» در «مفردات» و «ابن منظور» در «لسان العرب» گفته اند: در اصل، به معنای نگهداری چیزی در قلب است; سپس، به هر ظرفی «وعاء» گفته شده است; چون چیزی را در خود نگه می دارد. و در آیه مورد بحث، این صفت برای گوش ها ذکر شده است; گوش هایی که حقایق را می شنوند و در خود نگه می دارند. یا به تعبیر دیگر، گاه انسان سخنی را می شنود و فورا آن را از گوش بیرون می افکند. همان طور که در تعبیرات عامیانه می گوئیم از این گوش شنید و از گوش دیگر بیرون کرد; ولی، گاه روی آن اندیشه می کند و در دل جای می دهد، و آن را چراغ راه زندگی خود می شمرد. این چیزی است که از آن تعبیر به «وعی» می شود.
