دانشنامه اسلامی
موضوع این کتاب ـ که بارها به چاپ رسیده است اثبات حقانیت اسلام و بطلان ادیان مسیحیت و یهودیت و مشتمل بر یک مقدمه، هشت باب و یک خاتمه است. مقدمه نیز مشتمل بر چند هدایت است. از جمله مسائل مطرح شده در آن، تنزیه انبیا از گناه و شرک، وحدت انبیا، معرفی مذاهب و فرقه های مسیحیت مثل: کاتولیک، پروتستان، نسطوری، ارامنه، یعقوبیه، کرک و امثال آن ها است. این کتاب به خاطر محتوای غنی و پربار آن همواره مورد توجه اندیشمندان، پژوهشگران و فرهنگ سازان بوده و هست. «سید محمد علی اصفهانی در شماره ۱۵ مجله دعوة الاسلام می نویسد: از جمله مصنفات جناب آقای فخر الاسلام (متع الله المسلمین بطول بقائه) کتاب مستطاب «انیس الاعلام» است که سنواتی است در ایران به زبان فارسی طبع و منتشر شده است. این کتاب دو جلد است و مقصدش اثبات حقیقت اسلام و رد نصاری و دهری ها است. آن چه دلیل در این کتاب برای حقیقت اسلام در رد نصرانیت آورده است تمام از کتاب های نصاری (مسیحیت) است. چشم روزگار چنین تألیفی (را به خود) ندیده است، و چنان حسن تألیف به کار برده که با آن که مطالب کتاب، عملیات و مطالب عالیه است (و) هر عاملی (که آن را) بخواند و یا برایش بخوانند، می فهمد.» جناب حاج آقا رحیم ارباب نیز در مقدمه چاپ رحلی جلد اول آن در اصفهان، بعد از معرفی مؤلف و تمجید از کتاب مذکور به نقل از جناب ملا محمد کاشانی می نویسد: «ملا محمد کاشانی (متوفای ۱۳۳۳ هـ . ق) در وصف مرحوم فخر الاسلام بعد از مطالعه کتاب انیس الاعلام (فرمود) که: این مرد «حجة الاسلام» است.» انگیزه مؤلف فخر الاسلام در مورد انگیزه تألیف این کتاب می نویسد: «در این بین بعضی رساله ها و کتاب های فرقه های پروتستان که بنابر توهم فاسد خودشان، رد بر اسلام نوشته بودند، به این حقیر رسید مانند: میزان الحق، تحقیق الدین الحق، دافع البهتان، دلائل اثبات رسالت المسیح، دلایل النبوه، رد اللغو، طریق الحیوه، حل الاشکال، مفتاح الاسرار و غیر این ها از رساله ها و کتاب های ایشان. بعد از تأمل و تعمق در آن ها دیدم، زیاد از حد، بی انصافی و بی عدالتی نموده اند و شبهات را به صورت دلایل نوشته اند و از حد خود تجاوز کرده اند و این شبهه ها را با زبان های مختلف، طبع نموده و منتشر کرده اند» بعد از آن می گوید: از این رو اقدام به تألیف این کتاب کردم. چاپ کتاب این کتاب چندین بار به صورت رحلی به خط محمد بن محمد تقی اصفهانی در سال (۱۳۱۳ و ۱۳۱۵ هـ . ق) در تبریز و در سال (۱۳۱۵ و ۱۳۱۹ هـ . ق) در تهران در دو جلد به چاپ رسید. جلد اول آن برای بار دیگر در اصفهان در سال (۱۳۷۰ هـ . ق) با ۳۷۴ صفحه به چاپ رسیده است. (انیس الاعلام، ج۲، ص ۱). این کتاب هم اکنون در پنج جلد با مقدمه سید عبد الرحیم خلخالی توسط انتشارات مرتضوی مجددا چاپ شده است.
[ویکی فقه] مؤلف:محمد صادق فخر الاسلام
موضوع این کتاب ـ که بارها به چاپ رسیده است اثبات حقانیت اسلام و بطلان ادیان مسیحیت و یهودیت و مشتمل بر یک مقدمه، هشت باب و یک خاتمه است. مقدمه نیز مشتمل بر چند هدایت است. از جمله مسائل مطرح شده در آن، تنزیه انبیا از گناه و شرک، وحدت انبیا، معرفی مذاهب و فرقه های مسیحیت مثل: کاتولیک، پروتستان، نسطوری، ارامنه، یعقوبیه، کرک و امثال آن ها است. این کتاب به خاطر محتوای غنی و پربار آن همواره مورد توجه اندیشمندان، پژوهشگران و فرهنگ سازان بوده و هست. «سید محمد علی اصفهانی در شماره ۱۵ مجله دعوة الاسلام می نویسد:
از جمله مصنفات جناب آقای فخر الاسلام (متع الله المسلمین بطول بقائه) کتاب مستطاب «انیس الاعلام» است که سنواتی است در ایران به زبان فارسی طبع و منتشر شده است. این کتاب دو جلد است و مقصدش اثبات حقیقت اسلام و رد نصاری و دهری ها است. آن چه دلیل در این کتاب برای حقیقت اسلام در رد نصرانیت آورده است تمام از کتاب های نصاری (مسیحیت) است.
چشم روزگار چنین تألیفی (را به خود) ندیده است، و چنان حسن تألیف به کار برده که با آن که مطالب کتاب، عملیات و مطالب عالیه است (و) هر عاملی (که آن را) بخواند و یا برایش بخوانند، می فهمد.»
جناب حاج آقا رحیم ارباب نیز در مقدمه چاپ رحلی جلد اول آن در اصفهان، بعد از معرفی مؤلف و تمجید از کتاب مذکور به نقل از جناب ملا محمد کاشانی می نویسد: «ملا محمد کاشانی (متوفای ۱۳۳۳ هـ . ق) در وصف مرحوم فخر الاسلام بعد از مطالعه کتاب انیس الاعلام (فرمود) که: این مرد «حجة الاسلام» است.»
انگیزه مؤلف
فخر الاسلام در مورد انگیزه تألیف این کتاب می نویسد:
«در این بین بعضی رساله ها و کتاب های فرقه های پروتستان که بنابر توهم فاسد خودشان، رد بر اسلام نوشته بودند، به این حقیر رسید مانند: میزان الحق، تحقیق الدین الحق، دافع البهتان، دلائل اثبات رسالت المسیح، دلایل النبوه، رد اللغو، طریق الحیوه، حل الاشکال، مفتاح الاسرار و غیر این ها از رساله ها و کتاب های ایشان. بعد از تأمل و تعمق در آن ها دیدم، زیاد از حد، بی انصافی و بی عدالتی نموده اند و شبهات را به صورت دلایل نوشته اند و از حد خود تجاوز کرده اند و این شبهه ها را با زبان های مختلف، طبع نموده و منتشر کرده اند»
بعد از آن می گوید: از این رو اقدام به تألیف این کتاب کردم.
چاپ کتاب
این کتاب چندین بار به صورت رحلی به خط محمد بن محمد تقی اصفهانی در سال (۱۳۱۳ و ۱۳۱۵ هـ . ق) در تبریز و در سال (۱۳۱۵ و ۱۳۱۹ هـ . ق) در تهران در دو جلد به چاپ رسید. جلد اول آن برای بار دیگر در اصفهان در سال (۱۳۷۰ هـ . ق) با ۳۷۴ صفحه به چاپ رسیده است. (انیس الاعلام، ج۲، ص ۱). این کتاب هم اکنون در پنج جلد با مقدمه سید عبد الرحیم خلخالی توسط انتشارات مرتضوی مجددا چاپ شده است.
[ویکی فقه] انیس الاعلام فی نصره الاسلام (کتاب). کتاب انیس الاعلام فی نصرة الاسلام نوشته محمدصادق فخر الاسلام به اثبات حقانیت اسلام و بطلان ادیان مسیحیت و یهودیت می پردازد.
محمدصادق فخر الاسلام پارسایی بود مجاهد که در ترویج آیین مقدّس اسلام کوشش فراوان مبذول داشت و در احقاق حق و نشر مبانی اسلامی از هیچ کوششی فرو گذار نکرد. او سخنور و نویسنده به نامی بود که که در اشاعة حقایق مذهب جعفری از خدمت های بیانی و علمی کوتاهی نمی کرد.فخرالاسلام ابتدا در کیش سریانی بوده و با پدرش در ارومیه می زیسته و در همان جا تحصیل کرده و به درج کشیشی رسید. ولی از آن دین برگشته و دین اسلام و مکتب تشیّع را اختیار نموده و در نجف اشرف به تحصیلات خود ادامه داد تا از علمای اعلام اجازه اجتهاد گرفت.او به جهت آشنایی به ادیان به خصوص مسیحیت، کتاب های زیادی در حقیقت اسلام و افضلیّت آن بر ادیان دیگر به رشته تحریر در آورده است. مردی بود مبارز که بیشتر اوقات خود را به بحث و گفتگو در بارة اسلام و دفاع از حریم مقدس آن اختصاص داده و به قدری متواضع بود که در پای پلکان کاخ دادگستری تهران می نشست و با مسیحیان به مباحثه می پرداخت.او مردی بود سخنور که مجالس وعظ تهران را با سخنرانی های خود زینت می بخشید.
← انگیزه مؤلف
این کتاب یکی از ارزنده ترین آثار قلمی مؤلّف گرانقدر است که زحمات زیادی را در تدوین و نگارش آن متحمّل شده است به طوری که بزرگان زیادی برای کتاب تقریظ نوشته و از این کتاب تجلیل کرده اند.در این کتاب مؤلف به برتری اسلام و قرآن بر دین مسیحیّت و یهودیت پرداخته و در تمامی مسائل به مقایسه پرداخته است. او از کتاب های عهد عتیق و عهد جدید آنها استفاده کرده و به ایرادات وارده به آنها پرداخته و با استفاده از قرآن و مبانی اسلام با استدلال معقول و منطقی، جواب داده است. در این کتاب به تضاد در بین عهد عتیق و عهد جدید پرداخته و تناقض های وارده در آنها را بیان کرده است. مؤلّف احکام وارده در تورات را بیان کرده و اشکالات آنها را نقد و بررسی کرده است و بحث امامت، نبوّت، معجزه و بحث مفصلی در ولایت علی (علیه السّلام) را با دلائل عقلی و استدلال های منطقی بررسی کرده است. در لا به لای کتاب سعی کرده است مطاعنی را که خود مسیحیان به حضرت عیسی (علیه السّلام) وارد کرده و به او نسبت هایی می دهند که با نبوّت او متضاد است جواب داده و بررسی نماید.مؤلف تحریف های موجود در کتاب مقدس تورات و انجیل را بیان کرده و به بحث توحید از دیدگان مسیحیّت، یهودیّت و اسلام پرداخته و مباحث مهمی را در ابطال تثلیث و پسر خدا بودن عیسی (علیه السّلام) به رشته تحریر در آورده است.یکی از مباحث مهم این کتاب بحث نماز در اسلام و ادیان دیگر، اعجاز قرآن و فضیلت آن بوده و بحث نبوّت پیامبر اسلام و بشارت های وارده در مسیحیّت نسبت به پیامبر هم به خوبی تحلیل شده است.
وضعیت نشر
این کتاب چندین بار به صورت رحلی به خط محمد بن محمدتقی اصفهانی در سال (۱۳۱۳ و ۱۳۱۵ هـ . ق) در تبریز و در سال (۱۳۱۵ و ۱۳۱۹ هـ . ق) در تهران در دو جلد به چاپ رسید. جلد اول آن برای بار دیگر در اصفهان در سال (۱۳۷۰ هـ . ق) با ۳۷۴ صفحه به چاپ رسیده است.
فخر الاسلام، محمدصادق، انیس الاعلام، ج۲، ص ۱.
...
