دانشنامه اسلامی
«هذا المولود الذی لم یولد فینا مولود اعظم برکة علی شیعتنا منه» «این مولودی است که در خاندان ما برای شیعیانمان از او پر برکت تر به دنیا نیامده است». نام او «موسی»، لقبش «کاظم»، مادرش بانویی با فضیلت بنام «حمیده»، و پدرش پیشوای ششم حضرت صادق (علیه السّلام) است. ایشان در سال ۱۲۸ هجری قمری در سرزمین «ابواء» (یکی از روستاهای اطراف مدینه) چشم به جهان گشود. وقتی امام کاظم (علیه السّلام) متولد شد، حضرت صادق (علیه السّلام) فرمود: «قد وهب لی غلاما و هو خیر من برا الله فی خلقه» «خدا به من پسری عطا فرمود که در میان مخلوقش از همه بهتر است» روزی صفوان جمال از امام صادق (علیه السّلام) درباره دارنده امر امامت پرسید. حضرت فرمودند: «ان صاحب هذا الامر لا یلهو و لا یلعب» «دارنده این مقام به لهو و لعب (کارهای بیهوده و غفلت آور) نمی پردازد». در این هنگام موسی بن جعفر (علیه السّلام) وارد شد، در حالی که ماده بزغاله ای مکی با خود داشت و به او می گفت: «اسجدی لربک» «پروردگارت را سجده کن» امام صادق (علیه السّلام) او را گرفت و به آغوش کشید و فرمود: «بابی و امی من لا یلهو و لا یلعب» «پدر و مادرم فدایش که اهل لهو و لعب نیست».
خلفا دوران امام
دوران امامت حضرت کاظم با خلافت افرادی چون: منصور دوانیقی (۱۳۶-۱۵۸)، محمد معروف به مهدی (۱۵۸-۱۶۹)، هادی (۱۶۹-۱۷۰) و هارون (۱۷۰-۱۹۳) مصادف بود. در ده سال اول امامت، سختی و فشاری بر آن حضرت وجود نداشت. ایشان در این دوره به تعلیم قرآن و علوم اسلامی پرداخت. «سید امیرعلی» می نویسد: «در سال ۱۴۸ امام جعفر صادق (علیه السّلام) در شهر مدینه درگذشت، ولی خوشبختانه مکتب علمی او تعطیل نشد، بلکه به رهبری جانشین و فرزندش موسی کاظم (علیه السّلام) ، شکوفایی خود را حفظ کرد». اما از آن به بعد فشارها، سختی ها، مهاجرت ها و تهدیدها شروع گردید. امام، قسمتی از دوران امامت خود را در مدینه و قسمت دیگری از آن را در بغداد گذراند.
امام کاظم در نگاه اهل سنت
از نظر علمی، امام کاظم (علیه السّلام) تمام دانشمندان و رجال علمی آن روز را تحت الشعاع قرار داده بود و از نظر فضائل اخلاقی و صفات برجسته انسانی نیز زبانزد خاص و عام بود، به طوری که تمام دانشمندانی که با زندگی پر افتخار آن حضرت آشنایی دارند، در برابر عظمت شخصیت اخلاقی وی سر تعظیم فرود آورده اند.
← سخن ابن حجر هیتمی
...
