دانشنامه اسلامی
این شبهه مطرح شده است که اگر منظور رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از حدیث غدیر، امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) بود، چرا صحابه دچار اختلاف شدند؟ اگر مقصود رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از حدیث غدیر، تعیین علی (علیه السّلام) به عنوان خلیفه بود، نباید میان صحابه اختلاف می شد؛ چون آن ها صحابه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) و دست پروده آن حضرت بودند و در ادامه نیز چگونه می توان تصور کرد که تنها بعد از چند روز از حادثه غدیر خم، صحابه وصیت و فرمان رسول خدا را فراموش کرده باشند و به آن حضرت خیانت کنند. بنابراین قطعاً مقصود رسول خدا امامت آن حضرت نبوده است.
نقد و بررسی شبهه
خواستگاه این شبهه، تصور نادرستی است که اهل سنت از صحابه دارند، زیرا آن ها بر این باورند که اگر کسی نام صحابی را گرفت و ملقب به این نام شد، عدالتش قطعی است و کاری برخلاف فرمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) انجام نخواهد داد. بی تردید اگر مواردی یافت شود که صحابه حتی در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، دچار اختلافات شدیدی شده و بر خلاف فرمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) رفتار کرده اند، بی اساس بودن این شبهه روشن و ثابت می شود که اختلاف صحابه درباره یک مساله، تاثیری در تعیین مقصود رسول خدا نداشته و خدشه ای بر دلالت حدیث غدیر وارد نخواهد کرد. اکنون به چند مورد از مخالفت های صحابه با رسول خدا اشاره می کنیم:
مخالفت صحابه با فرمان پیامبر در قضیه وصیت
بارزترین نمونه از اختلاف میان صحابه و سرپیچی از فرمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، قضیه وصیت آن حضرت است که به بعضی از اصحاب حاضر در مجلس دستور داد تا کاغذ و دوات بیاورند، چون تصمیم داشت مطالبی بنویسد که هرگز گمراه نشوند؛ اما صحابه بدون این که حرمت پیامبر خدا را رعایت کنند، با یکدیگر به نزاع پرداختند، تا جایی که خلیفه دوم آن حضرت را متهم به هذیان گویی کرد!. وقتی صحابه در حضور رسول خدا از دستور مستقیم آن حضرت و با یکدیگر به نزاع می پردازند، چه استبعادی دارد که بعد از آن حضرت نیز دچار همان اختلاف و سرپیچی نشوند؟محمد بن اسماعیل بخاری در صحیحش می نویسد: عن بن عَبَّاسٍ رضی الله عنهما اَنَّهُ قال یَوْمُ الْخَمِیسِ و ما یَوْمُ الْخَمِیسِ ثُمَّ بَکَی حتی خَضَبَ دَمْعُهُ الْحَصْبَاءَ فقال اشْتَدَّ بِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم) وَجَعُهُ یوم الْخَمِیسِ فقال ائْتُونِی بِکِتَابٍ اَکْتُبْ لَکُمْ کِتَابًا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُ اَبَدًا فَتَنَازَعُوا ولا یَنْبَغِی عِنْدَ نَبِیٍّ تَنَازُعٌ فَقَالُوا هَجَرَ رسول اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم). ...
بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع الصحیح المختصر، ج۴، ص۶۹.
...
