دانشنامه اسلامی
ابوقیس بن فاکه، از قریش، تیره بنی مخزوم است. برخی مفسران، آیه ۹۷ نساء را درباره وی و دیگر افرادی دانسته اند که به اسلام گرویده؛ اما در جنگ بدر با مشرکان همراهی کردند و در حال کفر و ارتداد کشته شدند. نیز برخی، نزول آیه ۴۹ انفال را درباره گفتار نادرست ابوقیس و هم فکران مرتدش درباره سپاه اسلام دانسته اند.
[ویکی فقه] ابوقیس بن فاکه (قرآن). ابوقیس بن فاکِه بن مغیره قریشی، از تیره بنی مخزوم و از اصحاب پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) بود. وی به همراه عده ای از جوانان قریش به پیامبر، اسلام آوردند، اما هنگام هجرت رسول خدا به مدینه از طرف پدران و اقوام خویش از هجرت باز داشته و زندانی شدند و از اسلام برگشتند. ابوقیس در جنگ بدر با سپاه مشرکان مکه علیه مسلمانان همراه شده و در حال کفر کشته شد. بنابر اقوال مفسران آیات ۹۷ سوره نساء و ۴۹ سوره انفال در مورد این جوانان از جمله ابوقیس نازل شده است.
ابوقیس بن فاکه از تیره بنی مخزوم
ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویه، ج ۲، ص ۴۶۸.
واقدی چگونگی کشته شدنش را چنین گزارش می کند: چون بنی مخزوم در جنگ بدر، شدت خشم مسلمانان را درباره ابوجهل دریافتند، برای حفظ جان او، لباس جنگی اش را به تن عده ای کردند تا مسلمانان را بفریبند و ابوقیس یکی از افرادی بود که لباس ابوجهل بر تنش پوشانده شد و حمزه، به تصوّر این که ابوجهل است، بر او حمله برد و به قتلش رساند.
واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج ۱، ص ۸۶.
مفسران در ذیل دو آیه، از ابوقیس سخن به میان آورده اند:۱. در ذیل آیه ۹۷ سوره نساء:
نساء/سوره۴، آیه۹۷.
...
