دانشنامه اسلامی
ابوعمرو، سعد بن معاذ بن نعمان بن امری ءالقیس اوسیِ انصاری، صحابیِ قهرمان، از مردمان مدینه و بزرگِ قبیله اوس بود که در فاصله عقبه اول و دوم به علت فعالیت های تبلیغی مصعب بن عمیر در مدینه مسلمان شد.
ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۲۱.
در جنگ بدر پرچم اوس را به دست داشت و در جنگ احد از کسانی بود که پایداری ورزیدند. وی به هنگام خیانت بنی قریظه به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و مسلمانان در جنگ احزاب و پیوستن به قریش و یاران شان، درباره آنان قضاوت کرد. حُکمِ سعد این بود که مردان شان کشته شوند و زنان و کودکان آنان به اسارت درآیند. پیامبر نیز حکمِ سعد را درباره آنان اجرا کرد، چرا که آنان خود حکمیّت وی را پذیرفته بودند.
ولادت و وفات
سعد بن معاذ در سال ۳۲ قبل از هجرت به دنیا آمد و در سال پنجم هجرت درگذشت. او در جنگ خندق هدف تیری قرار گرفت و پس از یک ماه از دنیا رفت.بنابر نقل منابع در جنگ خندق فقط شش تن از مسلمانان به شهادت رسیدند که عبارت بودند از: سعد بن معاذ، انس بن اوس، عبدالله بن سهل، طفیل بن نعمان، ثعلبه ابن غنمة و کعب بن زید.
زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۲۱۸.
...