دانشنامه اسلامی
انسان در طول زندگی خود با مسائلی برخورد می کند که نمی داند که باید در آن جا حیا پیشه کند، یا واقعاً جای حیا کردن نیست. در همین راستا باید گفت که حیا بستگی به اهداف عالیه اخلاقی انسان دارد و رعایت اعتدال در آن عقلانی بوده؛ اما افراط و تفریط در آن سزاوار نیست.پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) به همین نکته توجه داده و فرموده اند: «حیا دو گونه است: حیای خردمندانه و حیای احمقانه. حیای خردمندانه، دانش است و حیای احمقانه، نادانی».
← حیای عقل
در مواردی، شرم و حیا؛ پسندیده و رفتاری عاقلانه است؛ مانند:
← حیای از خدا و فرشتگان
در مواردی حیا ورزیدن نابجا بوده و پسندیده نیست؛ مانند:
← ترک عمل نیک به دلیل حیای نابجا
...