مهموئی

لغت نامه دهخدا

مهموئی. [ م َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان شاخنات بخش درمیان شهرستان بیرجند، واقع در 97هزارگزی شمال باختری درمیان و 8هزارگزی خاور شوسه عمومی مشهد به زاهدان. در جلگه و دارای 1467 تن سکنه است. آبش از قنات و راهش مالرو است و از کلاته خان اتومبیل می توان برد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9 ).

فرهنگ فارسی

دهی از دهستان شاخنات بخش درمیان شهرستان بیرجند .

دانشنامه عمومی

مهموئی (بیرجند). مَهموئی روستایی است در دهستان شاخنات از توابع بخش مرکزی شهرستان بیرجند، واقع در استان خراسان جنوبی. این روستا در میانهٔ راه بیرجند به قاین قرار دارد؛ دارای آب و هوایی گرم و خشک است و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۷۷۵ متر می باشد. کلمه مهموئی شکل تغییر یافته کلمه مَهمَه است که بنا بر لغتنامه دهخدا به معنای دشت دور دست و زمین خالی و ویران است ( جمع آن مَهامِه است ) . اولین ساکنانی که در این منطقه ساکن شدند نام روستا را به دلیل واقع شدن در زمینی خالی و دشت مانند مهموئی نهادند.
آمارهای متفاوتی برای جمعیت مهموئی ذکر شده است. لودویگ آدامک در ۱۹۱۸ جمعیت آن را ۹۲۹ نفر ثبت کرده و در فرهنگ جغرافیایی ایران نیز در۱۳۲۹ جمعیت آن ۱۴۶۷ نفر ثبت شده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵، مهموئی دارای ۶۹۵ نفر جمعیت شامل ۱۸۵ واحد مسکونی و ۲۲۳ خانوار بوده است. جمعیت این آبادی بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۷۲۶ نفر ( ۲۴۳ خانوار ) و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا ۷۵۰ نفر ( در ۲۲۱ خانوار ) بوده است. در ضمن تعدادی خانوار به علت شغل و تحصیل در شهر بیرجند و قاین ساکن اند و در روستا هم خانه داشته و دارای باغ و زمین زراعی بوده و بیش از نیمی از سال را ساکن روستا هستند. در ضمن این روستا به علت چاه ها، دشت کشاورزی و قنوات مهمویی، دامداری های آن و مشاغل ساختمانی، روستایی مهاجرپذیر به صورت فصلی و دائمی نیز می باشد.
تمامی ساکنان روستا شیعه بوده و زبان فارسی دری را با لهجه محلی تکلم می کنند.
شغل اکثر آنان کشاورزی است. بز و گوسفند نیز به وفور پرورش داده می شود. محصولات اصلی مهموئی عبارت اند از زعفران و زرشک که برای کسب درآمد کشت می شود. تعدادی واحد گاوداری شیری، مرغداری گوشتی، پروش شتر مرغ، پرواربندی گوسفند و زنبورستان نیز به صورت صنعتی فعال است. همین طور به علت جمعیت روستا و مهاجرپذیر بودن آن تعدادی از اهالی به مشاغل خدماتی مشغول اند.
گندم، جو، چغندر قند، برخی انواع میوه مثل انواع انگور، آلوسیاه، زردآلو، خربزه، هندوانه، عناب و بادام نیز از دیگر محصولات روستا هستند که البته به دلیل کم بودن تولید و غیر صنعتی بودن کشاورزی منطقه به صورت عمده در خود منطقه به مصرف می رسند. تا قبل از دهه ۱۳۴۰ خشاش نیز به منظور تولید تریاک در روستا کشت می شد. تا قبل از حفر اولین چاه عمیق در دهه ۱۳۶۰، کشاورزی روستا به صورت دیم یا با استفاده از آب قنات ( بیش از۱۵ رشته ) انجام می شد. اما اکنون بخش اصلی کشاورزی با استفاده از آب بیش از ۲۰ حلقه چاه عمیق انجام می شود. آب آشامیدنی روستا در گذشته از طریق یک رشته قنات تأمین می شد اما اکنون دو رشته لوله، آب آشامیدنی و آب مورد نیاز برای مصارف خانگی را تأمین می کنند. با این حال رشته قنات قدیمی هنوز زاینده و مورد استفاده برای کشاورزی است.
مهموئی (قائنات). مَهْموئی روستایی در دهستان قائن بخش مرکزی شهرستان قائنات استان خراسان جنوبی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۴۵۲ نفر ( در ۹۹ خانوار ) بوده است.