دانشنامه اسلامی
حاکمان مستبد، هنگام احساس خطر، به زیردستان خود متوسل می شوند: «واذ نادی ربک موسی ان ائت القوم الظلمین • قوم فرعون الا یتقون»؛ « (به خاطر بیاور) هنگامی را که پروردگارت موسی را ندا داد که به سراغ قوم ستمگر برو ... • قوم فرعون، آیا آنان (از مخالفت فرمان پروردگار) پرهیز نمی کنند؟!».
← تفسیر آیه
فقر فرهنگی، مایه ترویج و پایداری حکومت های استبدادی است: «فاستخف قومه فاطاعوه انهم کانوا قوما فسقین»؛ «(فرعون) قوم خود را سبک شمرد، در نتیجه از او اطاعت کردند، آنان قومی فاسق بودند!».
← بیان تفسیری آیه
نپذیرفتن ربوبیت خداوند و مخالفت با پیامبران، زمینه ساز نظام استبدادی و حاکمیت ستمگران است: «قالوا یهود ما جئتنا ببینة وما نحن بتارکی ءالهتنا عن قولک وما نحن لک بمؤمنین • فان تولوا فقد ابلغتکم ما ارسلت به الیکم ویستخلف ربی قوما غیرکم ولا تضرونه شیا ان ربی علی کل شیء حفیظ • وتلک عاد جحدوا بایت ربهم وعصوا رسله واتبعوا امر کل جبار عنید»؛ «گفتند: «ای هود! تو دلیل روشنی برای ما نیاورده ای! و ما خدایان خود را به خاطر حرف تو، رها نخواهیم کرد! و ما (اصلًا) به تو ایمان نمی آوریم! • پس اگر روی برگردانید، من رسالتی را که مأمور بودم به شما رساندم و پروردگارم گروه دیگری را جانشین شما می کند و شما کم ترین ضرری به او نمی رسانید. پروردگارم حافظ و نگاهبان هر چیز است! • و این قوم «عاد» بود که آیات پروردگارشان را انکار کردند و پیامبران او را معصیت نمودند و از فرمان هر ستمگر دشمن حق، پیروی کردند!».
