ژرف توده
دانشنامه عمومی
در زمین شناسی به سنگ های حاصل از انجماد مواد گداخته، سنگ های آذَرین می گویند، و بنابر این، به تعریف دیگر، ژرف توده، تودهٔ نفوذی حاصل از انجماد سنگ های آذرین در عمق زیاد پوسته زمین است.
سنگ آذرینی که در ژرفای بسیار تشکیل شده است سنگ ژرف توده ای یا پلوتونیت plutonite نام دارد. سنگ های دگرگونی ای که از سنگ های ژرف توده ای مشتق شده اند را سنگ های ژرف توده زاد plutogenic می گویند.
به نظریه ای که بر پایهٔ آن سنگ ها در نتیجهٔ جامد شدن یک تودهٔ مذاب تشکیل شده اند ژرف توده گرایی plutonism گفته می شود.
سنگ های آذرین نفوذی بر حسب اندازه، شکل و رابطه ای که با سنگ های اطراف دارند طبقه بندی شده اند. بر این اساس سنگ های آذرین نفوذی را به آذرین لایه ها sill، آذرین تیغه ها dike، کاوسنگ ها lopolith، کوژسنگ ها laccolite و ژرفاسنگ ها batholith تقسیم می کنند.
اگر سنگی که مورد هجوم ماگما قرار گرفته است دارای لایه بندی مشخص باشد و دو سطح بالایی و پایینی ماگما با این لایه بندی موازی باشند ماگما را همشیب و در صورتی که این دو سطح لایه بندی را قطع کند ماگما را ناهمشیب می نامند.
اگر ضخامت یک ژرف توده از سایر ابعاد آن کوچکتر باشد آن را ژرف توده صفحه ای یا تخت می نامند.