دانشنامه اسلامی
معتبرترین سند پیرامون زندگی ِ ابن عربشاه اجازه ای است که خود وی در خانقاه سعید السعداء قاهره در اول ذیحجه ۸۵۳ به دوست نزدیکش ابن تغری بردی (ه م ) نوشت و چند بار نیز متن آن را برای او خواند.ابن تغری بردی متن کامل این نوشته را در المنهل الصافی آورده است و دیگر مؤلفان از جمله سخاوی و ابن عماد مطالب خود را از او بر گرفته اند.ابن عربشاه در دمشق زاده شد و در همان جا پرورش یافت . قرآن را در زادگاهش نزد زین بن عمر اللبّان مُقری فرا گرفت .
تحصیلات
در ۸۰۳ق ، هنگام حمله تیمور به شام همراه با مادر و برادران و خواهرزاده اش عبدالرحمان بن ابراهیم بن خولان به سمرقند رفت .سمرقند در روزگار تیمور کانون ارباب فضل و هنر و صنعت بود به همین جهت می توان گفت که اقامت در این شهر در رشد فکری و پرورش شخصیت ابن عربشاه ، نقش مؤثر داشته است .پس از آن به بلاد ختا و ماوراءالنهر رفت ، بعد از مدتی به سمرقند بازگشت و نزد دو تن از استادان طراز اول آن روزگار: سید محمد شریف جرجانی و شمس الدین ابن جزری ، و نیز خواجه عبدالاول ، محمد بخاری و دیگران علوم رایج زمان را آموخت . همچنین زبان های فارسی و مغولی را فراگرفت . آنگاه برای تکمیل آموخته هایش و به دست آوردن تجربه ، به سیر و سفر پرداخت : در سرزمین مغول با شیخ برهان الدین اندکانی و قاضی جلال الدین سیرامی دیدار و از آن ها کسب فیض کرد، سپس به خوارزم آمد و از آن جا به دشت و سَرای و حاجی ترخان (آستارا خان ) رفت و مدت ۴ سال در آن جا اقامت گزید و به تکمیل فقه و اصول و معانی و بیان پرداخت . سپس به شبه جزیره کریمه رهسپار شد و با دانشمندان آن دیار از جمله عبدالمجید، شاعر و ادیب و پردازنده داستان مؤنس العشاق (به زبان ترکی ) دیدار و گفت و گو کرد. آنگاه به دربار عثمانی نزد سلطان محمد اول معروف به چلبی به ادرنه رفت و مورد احترام فراوان قرار گرفت .اقامت او در آسیای صغیر ۱۰ سال به طول انجامید.در این مدت با مولانا برهان الدین خوافی دیدار کرد و در محضر وی دانش اندوخت .
تصدی سمت منشیگری
وی به سبب مهارت و تسلط به زبان های گوناگون در دیوان انشاء (دیوان همایون ) سمت منشیگری را برعهده گرفت و مکاتبات دربار عثمانی با فرمانروایان سایر کشورها را به زبان های عربی ، فارسی و ترکی انجام می داد و در این مدت آثار بسیاری را برای پادشاه عثمانی از زبان های فارسی و عربی به زبان ترکی ترجمه کرد.
سفرها
...
