دانشنامه اسلامی
ابراهیم علیه السّلام و فرزندش اسماعیل علیه السلام، مامور آماده سازی کعبه برای حج گزاران و عبادت کنندگان شدند: «... وعهدنا الی ابرهیم واسمـعیل ان طهرا بیتی للطائفین والعـکفین والرکع السجود» و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانه مرا برای طواف کنندگان و مجاوران و رکوع کنندگان و سجده کنندگان پاک و پاکیزه کنید.
عهد تطهیر
کلمه (عهد) در اینجا بمعنای امر است، و کلمه تطهیر، یا بمعنای این است که خانه خدا را برای عبادت طواف کنندگان، و نماز گزاران، و کسانیکه می خواهند در آن اعتکاف کنند، خالص و بلامانع سازند، و بنابراین عبارت مورد بحث استعاره بکنایه میشود، و اصل معنی چنین میشود: (ما به ابراهیم و اسماعیل عهد کردیم : که خانه مرا خالص برای عبادت بندگانم کنید). و این خود نوعی تطهیر است، و یا بمعنای تنظیف آن از کثافات و پلیدیهائی است که در اثر بی مبالاتی مردم در مسجد پیدا می شود، و کلمه «رکع» و کلمه «سجود» هر دو جمع راکع و ساجد است، و گویا مراد از این دو کلمه نمازگزاران باشد.
دعای اسماعیل
اسماعیل علیه السّلام به همراه پدر به درگاه خداوند برای یادگیری مناسک حج دعا کرد: «واذ یرفع ابرهیم القواعد من البیت واسمـعیل ربنا تقبل منا انک انت السمیع العلیم• ربنا... وارنا مناسکنا...» (و نیز بیاد آورید) هنگامی که ابراهیم و اسماعیل پایه های خانه (کعبه) را بالا می بردند (و می گفتند) پروردگارا! از ما بپذیر تو شنوا و دانائی• پروردگارا!. .. طرز پرستش خودت را به ما نشان ده...
معنای قواعد
...
