دانشنامه اسلامی
«ارتداد» که از واژه «رد» گرفته شده، در لغت به معنای بازگشت است. در فرهنگ دینی، بازگشت از دین حق به کفر «ارتداد» و «رده» نامیده می شود. دین حق نزد ما مسلمانان و آنچه که براساس براهین متقن عقلی قابل اثبات است، شریعت محمدی و اسلام است، از این رو، هر مسلمانی که به هر دلیلی از دین اسلام به کفر برگردد، خواه مسیحی گردد یا یهودی و یا به سایر عقاید دیگر روی آورد، مرتد محسوب می شود: همچنان که نزد مسیحیت، شریعت حق، آیین حضرت مسیح علیه السّلام و نزد یهودیان، آیین حضرت موسی علیه السّلام می باشد و چنانچه متدین به هر یک از این شرایع به مذهب و شریعت دیگری روی آورد، کافر و مرتد محسوب می شود.
← شمول مسئله ارتداد
نتیجه این سخن این است که در فرهنگ اسلامی و بر اساس آیات قرآن و روایات ، کفار به سه گروه تقسیم می شوند و چنانچه مسلمانی از شریعت محمدی صلی الله علیه و آله وسلّم دست بردارد و به هر یک از گروه های زیر بپیوندد، مرتد محسوب می شود. آن گروه ها عبارتند از:۱. اهل کتاب: یهودی و مسیحی ها:۲. شبیه اهل کتاب: زرتشتی ها که براساس روایات، آنان نیز کتاب آسمانی داشتند ولی بعدا از بین رفت.۳. مشرکان و سایر کفار. قرآن کریم، همواره اهل کتاب را از مشرکان جدا کرده است: برای مثال می فرماید: «ما یود الذین کفروا من اهل الکتاب و لا المشرکین ان ینزل علیکم من خیر...» : یعنی نه کفار که عبارتند از اهل کتاب (یهودی ها و مسیحی ها) و نه مشرکان، دوست ندارند که بر شما خیری نازل گردد... از این رو، با آن که یهودیان، حضرت «عزیر» و مسیحیان حضرت «عیسی علیه السّلام » را پسر خدا می دانستند، مشرک نامیده نشده اند و در اسلام، روش برخورد و تعامل با آنان مانند روش برخورد با مشرکان نیست. حاصل سخن آن که هر مسلمانی که منکر دین اسلام گردد، مرتد نام می گیرد و مجازاتی سخت بر او تحمیل می شود. اینک این پرسش مطرح می شود که مقصود از انکار دین چیست و چه عواملی سبب ارتداد یک مسلمان می گردد؟
