دانشنامه اسلامی
قرح (۳ بار)
(بروزن فلس) زخم. «قَرَحَهُ قَرْحاً: جَرَحَهُ وَ شَقَّهُ» راغب گوید:قَرْح به فتح اول جراحتی است که از خارج رسد مثل زخم شمشیرو قُرْح به ضم اول جراحتی است که از درون برخاسته مثل دمل، و به قولی به فتح اول زخم و به ضم آن درد زخم است. طبرسی از ابوعلی و ابوحسن هر دو را مصدر نقل کرده، المنار از ابن جریر نقل کرده که قَرْح به فتح اول شامل قتل و جرح است . آیه در باره جنگ احد است که عدهای از مسلمانان کشته و عدهای زخمی شدند. یعنی: اگر به شما زخمی رسید و در «اُحُد» شکستی دیدید، نظیر آن به مشرکین در«بدر» رسید و این روزها را میان مردم میگردانیم و شکست و فتح هر دوره نصیب قومی میشود. المیزان گوید: در این تعبیر مسلمانان همه یک جسد فرض شدهاند و گویی زخم به یک بدن وارد شده است و در واقع عبارت بود از قتل عدهای و جرح عدهای دیگر و فوت پیروزی از آنها... نگارنده: احتمال قوی میدهم که اصابت قرح کنایه از شکست است چنانکه با مقایسه به شکست مشرکین در«بدر» روشنتر میشود «قرح» را درآیه به فتح قاف و کسر آن خواندهاند. * . آیه در باره تعقیب مسلمین است که بعد از ماجرای«اُحُد» مشرکین خواستند به مدینه بگردند ولی مسلمین آنها را تعقیب کردند احتمال فوق در این آیه نیز جاری است، این لفظ فقط سه بار در قرآن آمده است.
