دانشنامه اسلامی
ضجع (۳ بار)
«مَضاجِع» جمع «مضجع» به معنای بستر است، و دور شدن پهلو از بستر، کنایه از برخاستن از خواب و پرداختن به عبادت پروردگار در دل شب است.
دراز کشیدن (خوابیدن) «ضَجَعَ الرَّجُلُ ضَجْعاً وَ ضُجُوعاً: وَضَعَ جَنْبَهُ فَهُوَ ضاجِعٌ». کضاجع جمع مضمج، محل دراز کشیدن (خوابگاه) است . آنهارا موعظه کنید، در خوابگاهها از آنها کنار باشید، آنها را بزنید. این سه عمل به ترتیب است. . مضجمع اعمّ از آن است که خوابگاه باشد یا قبر یا قتلگاه، مراد از مضاجع در آیه قتلگاهها است یعنی: بگو اگر در خانه هایتان میبودید آنانکه قتل بر آنهانوشته شده بود حتماً به سوی قتلگاههای خویش بیرون میشدند. در نهج البلاغه حکمت 131 به شخصی فرماید: دنیا کی تو را مغرور کرده؟ آیا با مصارع پدرانت از پوسیدگی؟ اَمْ بِمَضاجِعِ اُمَّهاتِکَ تَحْتَ الثَّری. که منظور از مضاجع قبور است. در زیارت امیر المؤمنین علیه السلام هست «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلایَ وَ عَلی ضَجیعَیْکَ آدَمَ وَ نُوحٍ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکاتُهُ» یعنی سلام بر تو و بر دو هم مضجعت و هم قبرت آدم و نوح نیز در آنجا مدفون اند. این کلمه به صورت جمع سه بار در کلام خدا یافته است، دو محل نقل شد سومی آیه . میباشد.
