مرقیون
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
مؤسس فرقۀ مسیحیِ مرقیونیه. در سینوپ(در ترکیۀ کنونی) به دنیا آمد. پدرش احتمالاً اسقف شهر بود. در حدود ۱۴۰م به رمرفت. چند سالی بعد با کلیسای مسیحی مستقر اختلاف عقیده پیدا کرد، متهم به بدعت گذاری شد، و تکفیرش کردند. آن گاه فرقۀ مرقیونیه را، که سخت پیرو زهد و تجرّد بود، تأسیس کرد. این فرقه به سرعت رشد کرد تا از نظر قدرت در مقام دوم بعد از کلیسای اصلی قرار گرفت. مرقیونیه خود دارای کلیساها و سلسله مراتب اسقفی شد و آیین های غسل تعمید و عشای ربانی (بدون شراب) را برگزار می کرد. مرقیون عهد عتیقو تقریباً همۀ عهد جدیداز جمله روایاتش دربارۀ معاد جسمانی را بی اعتبار می دانست و تعالیمش مبتنی بر ۱۰ رسالۀ پولُس قدیسو روایت متفاوتی از انجیل لوقابود. اصول عقاید او شامل اعتقاد به قِدم عالم، که بعد هرموگنسحکیم یونانی آن را پروراند، و تعبیری ثنوی از ذات باری بود که خدا را به دو خدای عادل شریعت،که در عهد عتیق آفریدگار جهان بود، و خدای نیکوکار، قادر مطلقی که عیسی مسیح نمایانش ساخت، تقسیم می کرد. تفکر مرقیونی در غرب بالیدن گرفت و احتمالاً در حدود قرن ۴م جذب مانویت شد. آثاری از آن در شرق تا قرون میانه برجای ماند. مرقیونیه رقیب بزرگی برای کلیسای مستقر بود و با انتقاد شدید نویسندگان مسیحی ازجمله یوستینوس، ایرنایوسو ترتولیانوسروبه رو شد.
