میبد. [ م ِ ب ُ ] ( اِخ ) یکی از دهستانهای سه گانه بخش اردکان شهرستان یزد و محدود است از شمال و باختر به دهستان حومه و از جنوب به بخش خضرآباد و از خاور به بخش اشکذر. آب آن بیشتر از قنوات تأمین می شود. و محصول عمده آن غلات و حبوب و پنبه است. میبد از 19 آبادی با 23213 تن سکنه تشکیل شده و دیه های مهم آن میبد ( مرکز دهستان ) و مهرجرد فیروز آباد و شورک است. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10 ).میبد شهری کوچک از اقلیم سیم است. دور قلعه اش چهار هزار قدم است. حقوق دیوانی اش دو تومان و دویست دیناراست. ( نزهةالقلوب ج 3 ص 74 ). از بلوکات یزد، حد شمالی و شرقی رستاق. جنوبی ندوشن وکذابات و غربی عقدا. مرکز آن میبد. عده قراء آن 18 و مساحت آن 10 فرسخ و جمعیت آن 14850 تن است. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ). میبد. [ م ِ ب ُ ] ( اِخ ) قصبه مرکزی دهستان میبد بخش اردکان شهرستان یزد است ، واقع در کنار راه میبد به اردکان با 3798 تن جمعیت است. آب آن از قنات تأمین می شود و راه آن اتومبیلرو است. ادارات دولتی دارد. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10 ). یزد و اعمال آن چون میبد و نائین و کثه و فهرج و غیر آن جمله از پارس است. ( فارسنامه ابن بلخی چ اروپا ص 122 ).، می بد. [م َ / م ِ ب َ ] ( اِ مرکب ) شرابدار. ( یادداشت مؤلف )
فرهنگ فارسی
در جنوب خاوری دهستان حومه اردکان واقع است . جلگه و گرمسیر و محصولش غلات و پنبه میباشد . این دهستان ۱۹ ده دارد سکنه آن ۲۴۲۱۳ تن میباشد . ۲ - ده مرکز دهستان میبد واقع در ۱۸ کیلومتری جنوب اردکان کنار راه میبد به اردکان . جلگه و معتدل است و ۳۷۹۸ تن سکنه دارد . محصولش غلات و پنبه است . صنایع دستی رایج در آن کرباس و زیلوبافی و ظروف کاشی سازی است . امیر حسین قاضی میر بن معین الدین حسینی میبدی ادیب و ریاضی دان و حکیم قرن دهم قصبه مرکز دهستان میبد بخش اردکان شهرستان یزد است . شرابدار
دانشنامه عمومی
مِیبُد مرکز شهرستان میبد در شمال استان یزد است. بنابر پاره ای از شواهد؛ میبد به عنوان یکی از نخستین مناطق یکجانشینی در مرکز ایران به شمار می رود. این شهر در ۵ آذر ۱۳۹۷ به عنوان شهر جهانی زیلو انتخاب شد و از میبد به عنوان شهر زیلو یاد می شود. میبد شهری دارای پیشینه ای چند هزار ساله است که دومین مرکز شهری و تجاری استان یزد محسوب می شود و به واسطهٔ بافت تاریخی ارزشمند خود بسیاری از نقاط شهر در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است. میبد یکی از کانون های اولیهٔ یکجانشینی در ایران است که در واحهٔ پهناور یزد واقع شده است. روزگاری در کنار دریای ساوه قرار داشته است که از ساوه تا حاجی آباد نمک کشیده شده بود و ساکنان آن از طریق این دریاچه رفت وآمد می کردند. ( شهرهای ایران، پیکولوسکایا ) دلایل متعددی را می توان نام برد که میبد و به ویژه نارین قلعهٔ آن بیش از مناطق دیگر یزد، مسکون شده و نخستین نقطهٔ یکجانشینی در این ناحیه بوده است. جعفری، نخستین تاریخ نگار یزدی سدهٔ هشتم در مورد بنای نارین قلعه حکایت اسطوره ای و افسانه ای عنوان می نمایند که نشانگر آن است که حتی در آن زمان هم عامه و خاص از دیرینه بودن این مکان آگاه بوده اند. وی می گوید که سلیمان نبی نارین قلعه را برای اختفای دفینه و گنج خود ایجاد نمود. نقش نگاره ای که اخیراً در همین مکان بر روی پاره سفال پیدا شده است، نشانگر واقعیت های بسیاری است. نقش نیمه انسان–نیمه حیوان حک شده بر این سفال شبیه همان نقش نگاره ای است که در تمدن هزارهٔ سوم پیش از میلاد عیلامی ها است. قابل بیان است افراد این منطقه از دیرباز تاکنون یکتاپرست بوده اند. ( تاریخ عیلام، شیرین بیانی ) نارین قلعه میبد در سده های اولیهٔ اسلامی هم از عظمت و اهمیت زیادی برخوردار بوده و از قلاع غیرقابل نفوذ برای دشمنان بوده است که از داخل قلعه راه های زیر زمینی به کل شهر برای تأمین آب و غذا وجود دارد که از دلایل مهمی بوده است که تاکنون توسط هیچ کدام از دشمنان فتح نشده است. این شهرستان قدمتی ۷۰۰۰ ساله دارد. در زمان خاندان مظفرالدین میبدی این شهر به عنوان پایتخت سلسله مظفریان انتخاب شده و در مدت نزدیک به یک قرن گستره حکومتشان تا کاشان و ری و اراک و فارس و لرستان و یزد و کرمان کشید تا اینکه با حمله تیمور به ایران آخرین فرمانروای این سلسله که شاه شجاع نام داشت و شیراز به عنوان پایتختش بود قهرمانانه جنگید اما نتوانست تیمور را شکست دهد. در زمان قاجار به عنوان یکی از یکصد و ده ولایت ایران شناخته می شد و سپس با تقسیمات جدید بنام بلوک میبد مشهور بود. میبد (نی ریز). میبد روستایی در دهستان رستاق، بخش مرکزی شهرستان نی ریز در استان فارس است. جمعیت این روستا در سال ۱۳۹۵، ۲۴۶ نفر ( ۷۰ خانوار ) بوده است.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] شهرستان میبد با مساحتی حدود ۸۴۵ کیلومتر مربع و ارتفاع ۱۲۳۴ متر از سطح دریا از سمت شرق و شمال به اردکان و از جنوب و غرب، به شهرستان صدوق (به مرکزیت اشکذر) محدود می شود. این شهر که همچون جزیره ای سرسبز بر حاشیه ناپیدای کویر می درخشد، از تاریخی کهن برخوردار است. تاریخ نگاران بنای این شهر را به «شاه مؤبد» از شاهان ساسانی یا میبدار از سرهنگان یزدگرد نسبت داده اند اما قلعه قدیمی آن از قدمت بیشتری برخوردار است. بنای اولیه میبد تاریخی چند هزار ساله دارد حتی پیشینه این شهر را به زمان حضرت سلیمان (علیه السّلام) رسانده اند. مورخان معتقدند: «مدینه میبد را شاه مؤبد بساخت، اما قلعه را در زمان سلیمان پیامبر (علیه السّلام) ساختند. » اقتصاد میبد اقتصاد میبد از قدیم بر کشاورزی، دامداری و صنایع دستی استوار بوده است و از مهم ترین محصولات آن می توان غلات، انار و پسته و از صنایع دستی نیز، سفال، سرامیک، زیلو، قالی و... را نام برد. جاذبه های گردشگری شهر میبد دارای جاذبه های سیاحتی زیادی است که نارین قلعه (از قدیمی ترین بناهای خشتی ایران و جهان )، مسجد جامع میبد، مساجد جامع فیروزآباد، مهرجرد، بفروئیه، یخچال خشتی، برج کبوترخان و آب انبارهای سنتی از آن جمله اند. امام زادگاه میبد ...
