لغت نامه دهخدا
مستوفی الممالک. [ م ُ ت َ فِل ْ م َ ل ِ ] ( اِخ ) میرزا حسن خان پسر میرزا یوسف مستوفی الممالک آشتیانی ، از رجال اواخر دوره قاجاریه و اوایل سلسله پهلوی. تولد وی به سال 1291 هَ. ق. بود ودر یازده سالگی به مقام وزارت مالیه رسید، و چون خردسال بود وزیر دفتر بعنوان معاونت ، سمت مشاوری مستوفی را داشت. او تا بیست و یک سالگی در پست وزارت مالیه باقی ماند و سپس به اروپا رفت و هفت سال در آنجا اقامت کرد و در اوایل مشروطیت به ایران بازگشت و در زمان اتابک ، وزیر جنگ شد سپس وزیر مالیه و بعداً رئیس الوزراء گردید. وی چند بار به وکالت و وزارت و ریاست وزراء رسید، و جنگ بین المللی اول و مهاجرت آزادیخواهان و تشکیل کمیته ملی در عهد زمامداری او روی داد و حفظ بی طرفی ایران را وی اعلام کرد. در صفر سال 1334هَ. ق. مستعفی گردید. آخرین دوره ریاست وزرائی وی در سال 1345 هَ. ق. بود سپس به وکالت طهران انتخاب شد و در سال 1311 هَ. ش. به سکته قلبی درگذشت. و رجوع به تاریخ رجال ایران تألیف مهدی بامداد شود.
