کربن فعال

فرهنگستان زبان و ادب

{activated carbon, activated charcoal} [شیمی، فیزیک، مهندسی محیط زیست و انرژی] [شیمی] نوعی زغال متخلخل فراوری شده که به سادگی مقادیر زیادی گاز یا بخار یا ناخالصی های نامطلوب را جذب می کند [مهندسی محیط زیست و انرژی] شکلی از کربن با توانایی جذب زیاد که برای جدا کردن مواد آلی محلول از آب و...

دانشنامه عمومی

کربن فعال ( به انگلیسی: Activated carbon ) یا کربن اکتیو به گروهی از مواد کربنی با پوکی و سطح داخلی بالا گفته می شود که به دلیل مساحت داخلی قابل توجه، ساختار پوک و منفذی، ظرفیت جذب بالا، قابلیت فعال سازی مجدد سطح و همچنین قیمت پائین در مقایسه با جاذب های غیرآلی مانند زئولیتیک، مادهٔ منحصربه فردی می باشند. کاربرد مهم و قابل اهمیت آنها در جداسازی بو، رنگ، مزه های غیردلخواه از آب در عملیات های خانگی و صنعتی، بازیافت حلال، تصفیه هوا به ویژه در رستوران ها، صنایع غذائی و شیمیائی می باشد.
برای مثال سطح خارجی یک گرم از کربن فعال در حدود ۳٬۰۰۰ مترمربع سطح تماس دارد.
کربن فعال از پیرولیز مواد کربنی از قبیل چوب، زغال سنگ، هسته یا پوسته میوه ها مانند پوسته نارگیل حاصل می گردد و در مراحل بعدی تحت عملیات فعال سازی قرار می گیرد. پیرولیز مواد کربنی، بدون حضور هوا، باعث تخریب مولکول های غیرآلی می شود که یک ماده پودری کربنی از آن ایجاد خواهد شد. جسم تولیدشده دارای سطح ویژه و تخلخل بالایی می باشد. سه فرایند اصلی برای فعال سازی کربن در نظر گرفته می شود:
• فعال سازی با بخار
• فعال سازی با دی اکسید کربن
• فعال سازی شیمیایی
در میان سه روش بالا فعال سازی با بخار بهترین گزینه به لحاظ زیست محیطی و اقتصادی است درحالی که فعال سازی شیمیایی بیشترین سطح و تخلخل را حاصل می کند.
برای درمان بعضی از مسمومیت دارویی یا سموم خوراکی در ساعات اولیه پس از مصرف بکار می رود.
کربن فعال به دلیل داشتن خلل و فرج با اتصال به داروها و سموم موجود در لوله گوارشی جذب آنها را مختل می کند.
مصرف آن خوراکی و جذب آن بسیار اندک است. .
سوء جذب و اسهال، تداخل در جذب سایر داروهای خوراکی.

ویکی واژه

[شیمی]‏ نوعی زغال متخلخل فراوری‌شده که به سادگی مقادیر زیادی گاز یا بخار یا ناخالصی‌های نامطلوب را جذب می‌کند