دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
فرح (۲۲ بار)
شادی. شادی توأم با تکبر در اقرب الموارد گوید: سرور و حبور در شادی ممدوح بکار میرود ولی فرح در شادی مذموم که موجب تکبر است سرور و حبور از تفکر ناشی است و فرح از قوه شهوت. فیومی در مصباح گفته: در معنی تکبّر و خرسندی و شادی به کار میرود. طبرسی رحمهاللَّه در مجمع ذیل . فرموده فرح به معنی تکبر است و شعر ذیل را شاهد میآورد . وَلَسْتُ بِمِفْراحٍ اِذَ الدَّهْرُ سُرَّنی وَ لاجازِعٍ مِنْ صَرْفِهِ الْمُتَقَلِّبُ چون روزگارم شادم کند متکبر نمیشوم، از برگشت آن نیز جزع و ناله ندارم. راغب و زمخشری نیز آن را نقل کردهاند. در قرآن مجید بیشتر در شادیهای مذموم آمده که منبعث از نیروی شهوانی و لذات و توأم با خودپسندی است مثل . باز گذاشتگان بر ماندنشان برخلاف رسول خدا (و اینکه با او به جهاد نرفتند) شادمان شدند . و در بعضی از آیات در شادی ممدوح به کار رفته مثل . آن روز مؤمنان در اثر یاری خدا مسرور میشوند. . فرح: (بر وزن کتف)شادمان متکبر . میگوید بدیها از من رفت او متکبر و فخرکننده است. در اینجا فرح به معنی متکبر است که این آیه نظیر . است. . قومش به قارون گفتند: از کثرت مال شادمان متکبر نباش که خدا متکبران را دوست ندارد.
