طرفا
دانشنامه اسلامی
معنی تُرْفَعَ: که بلندی و رفعت داده شود
ریشه کلمه:
طرف (۱۱ بار)
(بر وزن عمل) گوشه، ناحیه. در مفردات میگوید: طرف شیء جانب آن است در اجسام و اوقات و غیره به کار میرود... و به طور استعاره گفتهاند: «هو کریم الطرفین» که مراد از طرفین پدر و مادر است. . نماز را در دو طرف روز و اوائل شب بخوان مشروح آیه در «زلف» گذشت و آن شامل اوقات سه نماز یا پنج نماز است. . گفتهاند: «لِیَقْطَعَ» متعلق است به «وَلَقَدْ نَصَرَکُمُ اللّهُ» در آیه قبل. بیضاوی گوید: «او» در آیه برای تنویع است نه تردید. یعنی مراد دو نوع عذاب است: هلاکت و خواری. معنی آیه چنین است: خداوند شما را در «بدر» یاری کرد تا طرفی و قسمتی از کفار را ببرد (که هفتاد نفر کشته و هفتاد نفر اسیر گشتند) و آنها را خوار کند تا مأیوس و نا امید بر گردند. * ، . ظاهراً مراد ار نقصان اطراف زمین، هلاکت و از بین رفتن قسمتی از مردمان روی زمین است که ما قبل آیه اول فرموده: «وَ اَمّا نُرِیَنَّکَ بَعْضَ الِذی نَعِدُهُمْ» این وعده همان عذاب و هلاکت دسته جمعی است پس از آن فرموده: آیا نمیبینند که دستور ما به زمین میآید و آن را از اطرافش کوتاه میکنیم و صدر آیه دوم چنین است: «بَلْ مَتَّعنا هؤُلاءِ وَ آبائَهُمْ حَتّی طالَ عَلَیْهِمُ الْعُمُرُ» آن گاه فرموده: «اَفَلا یَرَوْنَ...». در تفسیر برهان چند روایت نقل شده که حضرت سجاد و حضرت صادق علیهما السلام آن را از بین رفتن علماء و فقها و اخیار فرمودهاند و در تفاسیر اهل سنت نیز این مضمون نقل شده است. در المیزان قول فوق را اختیار و روایات را بدون اظهار نظر نقل کرده است. به نظر میآید مقصود از روایات بعضی از مصادیق آیه است. در مجمع چند قول نقل شده از جمله هلاکت مردمان و فقر علماء است. و اما اینکه مراد نقصان خود زمین و غبار شدن و از بین رفتن اطراف آن باشد از دو آیه بدست نمیآید بلکه زمین پیوسته در انبساط و بزرگ شدن است وزن آن نیز که نور آفتاب پیوسته در آن جذب میشود رو به افزایش است.
