تب

لغت نامه دهخدا

تب. [ ت َ ] ( اِ ) در اوستا «تفنو» ، خونساری «ته » ، دزفولی «تو» ، طبری «تو» ، گیلکی «تب » ، فریزندی «تو» ، یرنی «تئو» ، نطنزی «تو» ، سمنانی و لاسگردی «تو» ، سنگسری «تو» ، سرخه ای «تو» ، شهمیرزادی «تب » . ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ). گرمی ، این لفظ در پهلوی «تپن » و اوستا «تفنو» و در سنسکریت «تپه » بوده. ( فرهنگ نظام ). آقای پورداود در یشتها ذیل تب آرد: در اوستا «تفنو» آمده است این لغت خود جداگانه بمعنی حرارت و گرمی است. کلمات فارسی تب و تاب و تابیدن و تفت و غیره جمله از یک ماده است. ( یشتها ج 1 ص 147 ). و رجوع به فرهنگ ایران باستان ص 90 شود. ظاهراً مخفف تاب بمعنی حرارت است . پس اطلاق آن بر حمی بر سبیل مجاز بود و در مؤید نوشته که تب با بای فارسی به این معنی غلط است. ( آنندراج ). زیاد شدن گرمی خون بدن از حد اعتدال که باعث کسالت مزاج شود. با لفظ کردن ( تب کردن ) و داشتن ( تب داشتن ) استعمال میشود. ( فرهنگ نظام ). حالت مرضی که متصف است بسرعت نبض و ازدیاد حرارت عمومی بدن. ( ناظم الاطباء ). حمی ، و آن حرارت غریبه ای است مضر به افعال که تمام تن را فراگیرد وقدما آنرا دو نوع می گفتند: تب مرض و تب عرض. تب مرض آن است که تابع مرض دیگر نبوده ، و تب عرض آنکه از مرضی دیگر زاید. و نزد قدما تب ( حمی ) شامل انواع و اقسام مختلف است از این قرار: حمی یوم ، حمی دق ، حمی العفن ، حمی الغب ، حمی النافذ، حمی المحرقه ، حمی المطبقه ، حمی البلغمیه ، حمی اللثقة، حمی الربع، حمی الخمس ، حمی الس-دس ، حمی السب-ع، حمی الغشی-ة، حمی المثلثه ( و آن همان حمای غب است )، حمی صالب ، حمی ناف-ض ، حمی بسیط-ه ، حمی مرکب-ه ، حمی متداخله ، حمی متبادله ، حمی مشارک-ه ، حمیات المختلفه ، حمیات الحاده ، حمیات الوبائیه ، حمی النهار. رجوع به بحرالجواهر ذیل کلمه حمی و مرکبات آن و قانون ابن سینا کتاب حمیات و حمی و ترکیبات آن در این لغت نامه شود. تب از علائم بیماریهای مختلف است و نشانش بالا رفتن درجه حرارت بیمار از حد متعارف و معمولی است ( متجاوز از 98 تا 99 درجه فارنهایت در دهان و 99 تا 100 درجه فارنهایت در داخل نشیمن ). و نحوه نوسان حرارت و قطع و دوام تب خود راهنمای شناخت بسیاری از امراض است و با عکس العملهای مختلف مشخص است از آن جمله : 1- احساس سرما و لرزش. 2- راست شدن موهای بدن ( در بعضی ). 3- تنگ شدن عروق محیطی ( در بعضی ). 4- قطعشدن عرق در بدن اشخاصی که معمولاً عرق می کنند. ختم آن نیز علائمی دارد از قبیل : 1- انبساط عضلات. 2- عرق کردن بیمار. 3- گشاده شدن عروق اگر منقبض شده باشند.

فرهنگ معین

(تَ ) (اِ. ) ۱ - بالا بودن دمای بدن در اثر بیماری . ۲ - مجازاً هیجان ، شور و حال .

فرهنگ عمید

حالت زیاد شدن حرارت بدن که گاهی با برخی تغییرات موضعی و امراض دیگر همراه است.
* تب آوردن: (مصدر لازم ) [قدیمی] مبتلا شدن به تب.
* تب خرگوشی: (پزشکی ) = تولارمی
* تب دق: (پزشکی ) = سلّ
* تب راجعه: (پزشکی ) بیماری عفونی ناشی از باکتری «اسپیروکت ابرمایر» که به بوسیلۀ شپش یا کنه از شخص مریض به شخص سالم سرایت می کند و باعث تب ولرز، درد مفاصل، خستگی و درد عضلات پا، کمر، و سینه، حالت تهوع، بزرگ شدن طحال، نفخ شکم، زرد شدن چشم و پوست بدن به شکل یرقان، و خون آمدن از بینی می شود.
* تب زرد: (پزشکی ) بیماری عفونی ناشی از نوعی ویروس که در اثر گزیدن پشۀ مخصوص سرایت می کند و با یرقان و استفراغ های شدید همراه است.
* تب لازم: (پزشکی ) = سلّ
* تب مالت: (پزشکی ) بیماری واگیردار که به واسطۀ میکروب مخصوصی به انسان و بعضی حیوانات مانند گاو، گوسفند، و خوک عارض می شود و گاه از حیوانات مریض یا به واسطۀ خوراکی ها و نوشیدنی های آلوده به انسان سرایت می کند و با تب های مکرر به فاصله های منظم، ضعف، کم خونی، و افسردگی روحی همراه است، بروسلوز.
* تب نِفاسی: (پزشکی ) التهاب دستگاه تناسلی زن در اثر عفونت ناشی از زایمان که به واسطۀ ناپاکی و آلوده بودن لوازم و مسامحه در نظافت و پاکیزگی عارض می شود.
* تب نوبه: (پزشکی ) تب و لرزهای شدید و متناوب که در برخی بیماری های حاد عفونی مانند مالاریا دیده می شود.
* تب وتاب: [مجاز] هیجان.
* تب یونجه ای: (پزشکی ) التهاب آلرژیک بینی که توٲم با آب ریزش از چشم و بینی است و در اثر گردۀ بعضی گیاه ها آب ریزش از چشم و بینی افزایش می یابد.

فرهنگ فارسی

شهری در مصر قدیم و یکی از مشهورترین مداین جهان باستان که آنراتبس صد دروازه مینامیدند.
مرضی که باعث زیادشدن حرارت بدن وسرعت نبض میشود
( اسم ) ۱- نتیجه و اثر حالت مرض و اختلال دستگاه طبیعی بدن که با بالا رفتن حرارت طبیعی و ناراحتیهای عصبی همراهست .
شهری به یونان و مرکز ناحیه ولایت ( آتیک - و - بئوثی ) . این شهر بر روی خرابه های ( تب ) باستانی بنا شده و در حدود ۳۳٠٠ تن سکنه دارد .

دانشنامه عمومی

تب ( fever ) از علائم بیماری بوده و حالتی است که در آن دمای بدن جانوران خون گرم از مقدار طبیعی آن بیش تر شده و نقطه ثبت دمایی در مغز ( set - point ) جابجا می شود. تب نشانهٔ مبارزهٔ بدن در برابر عوامل بیماری زا است و گاهی نیز پاسخ دمایی دستگاه ایمنی بدن نسبت به عفونتهای داخلی تلقی می شود. در واقع در گرمای حاصل از تب بسیاری از میکروبها توانایی رشد ندارند. البته بحث و جدل های زیادی در مورد بی فایده بودن تب در جریان است. نخستین پژوهش دربارهٔ دمای بدن در سال ۱۸۶۸ انجام گرفت و پژوهشگر آن، یک پزشک آلمانی به نام کارل وندریش بود. در انسان که میانگین دمای طبیعی بدن ۳۷°C است، دمای برابر یا بیش تر از ۳۸°C ( در حالت استراحت ) تب به شمار می آید. تب بیش از ۴۰°C تهدید بزرگی برای جان انسان محسوب می شود، چرا که عملکرد آنزیمها و سایر پروتئینهای بدن را دچار اختلال می کند. به تب ۳۷٫۵°C تا ۳۷٫۹°C تب خفیف گفته می شود. ذکر گردید که تب باعث اختلال در فعالیت آنزیمهای بدن می شود، آنزیمها کاتالیزور یا کاتالیزگرهایی هستند که در واکنش های زیستی مهم درون سلول و در بدن مؤثرند. چون این آنزیم ها در دمای معینی فعالیت دارند و در دمای بالا از بین می روند، تب بالا با از بین بردن این آنزیم ها، در واکنش های زیستی بدن اختلال ایجاد می کند. تشنج از نتایج تب بالاست. تب ۴۰ درجه و بیشتر، به ویژه در کودکان، نیازمند توجه و درمان سریع است. هنگامی که دمای بدن شخص به ۴۴٫۴ تا ۴۵٫۵ برسد، مرگ او حتمی است.
الگوی وضعیت لحظه ای تب در تشخیص پزشکی بسیار مهم است. تب یکی از علائم شایع در بسیاری از بیماری ها است و می تواند نشان دهندهٔ وجود عفونت، التهاب، بیماری های ایمنی ای یا سایر بیماری های دیگر باشد. برای تشخیص درست بیماری و درمان بهتر، پزشک باید الگوی وضعیت لحظه ای تب بیمار را بررسی کند.
• نمودار A: تب پشت سرهم و مداوم ( Continuous fever ) که بتدریج بالا رفته و مدت چند روز به حالت ثابت مانده و بیشتر از ۱ درجه تغییری ندارد و بتدریج افت می کند. از بیماری های منجر به این نوع تب می توان به سینه پهلو ( پنومونی ) ، تب تیفوئید، عفونت مجاری ادرار، تیفوس و تب مالت اشاره نمود.
• نمودار B: از نوع اول با سرعت بیشتر در رسیدن به دمای بالا یا پایین.
• نمودار C: تب متناوب موجی ( Remittent fever ) که در طول بیماری دمای بدن پیوسته بالا می ماند اما شدت آن به صورت موجی و منظم کم و زیاد ( بیشتر از ۱ درجه ) می شود. بیماری های دارای این نوع تب اندوکاردیت ( التهاب عفونی درون شامه ) قلب
• نمودار D: تب متناوب بهبود شونده یا متقاطع ( Intermittent fever ) در بیمار به صورت متناوب و موجی رخ داده ولی در یک دوره زمانی منظم تب قطع شده و دوباره دمای بدن بالا می رود. از بیماری های دارای این تب مالاریا، گندخونی ( سپتیسمی ) و تب سیاه نمونه های بارز هستند.
• نمودار E: همان تب سینوسی از نوع متناوب بهبود شونده ( نوع پیشین ) ولی سرعت تغییرات دمایی در بیمار کندتر است.
• نمودار F: تب عودکننده در بیماری لنفوم هوچکین دیده می شود و در آن در یک دوره زمانی ( مثلاً دو هفته ) در بیمار به طور متناوب تب و بهبود با سرعت زیاد در تغییر دما ( به شیب منحنی توجه شود ) دیده می شود.
تب (آلبوم کایلی مینوگ). «تب» ( به انگلیسی: Fever ) آلبومی از هنرمند اهل استرالیا کایلی مینوگ است که در ۱ اکتبر ۲۰۰۱  ( ۲۰۰۱ - 10 - ۰۱ ) منتشر شد.
این آلبوم در چارت های استرالیا، بریتانیا، اتریش، ایرلند در رتبه اول و در چارت های هلند، ایتالیا، دانمارک، سوئیس، نروژ، نیوزلند، آمریکا جزو ده آلبوم اول قرار گرفت.
تب (ترانه دوآ لیپا و آنجل). «تب» ( به انگلیسی: Fever ) ترانه ای از خواننده انگلیسی دوآ لیپا و خواننده بلژیکی آنجل که در نسخه های دیجیتالی و فرانسوی آلبوم استودیویی دوم لیپا نوستالژی آینده ( ۲۰۲۰ ) گنجانده شده است. این ترانه در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰ از طریق وارنر رکوردز به عنوان ششمین تک آهنگ آلبوم منتشر شد.
لیپا و آنجل در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۰ شروع به ارسال خبرهای تحریک کننده از همکاری خود در شبکه های اجتماعی کردند در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۰، لیپا رسماً اعلام کرد که همکاری آنها «تب» نامیده می شود و قرار است چهار روز بعد برای پخش منتشر شود. این ترانه اولین ترانه انگلیسی زبان آنجل است. اولین بار در ساعت ۲۳:۰۰ به وقت گرینویچ در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰ پخش شد. این ترانه در نسخه های دیجیتالی و فرانسوی آلبوم استودیویی دوم لیپا با نام نوستالژی آینده ( ۲۰۲۰ ) قرار گرفت.
«تب» یک اثر دنس پاپ، دیپ هاوس و دیسکو «داغ»، با عناصر از یورودنس دهه ۲۰۰۰ میلادی است. این ترانه همچنین دارای ملودی های دیجیتالی و کوبه ای پویا است که شامل کف زدن های دست و صداهای ضربه محکم است. این ترانه به دو زبان انگلیسی و فرانسوی خوانده می شود، لیپا در گروه کر فالستو اجرا می کند. از نظر اشعار، این آهنگ در مورد داغ بودن و سر و صدا داشتن یک عشق است.
موزیک ویدیوی «تب» در شوردیچ، شرق لندن در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۰ در یک رستوران غذای آماده فیلمبرداری شد. روز بعد، روزنامه انگلیسی سان گزارش داد که لیپا قوانین مربوط به دنیاگیری کروناویروس را «نادیده گرفته» و پس از شکایت ساکنان آنجا توسط پلیس مورد حمله قرار گرفته است. لیپا بعداً با تهدید به اقدام قانونی علیه این روزنامه نگار، که نامی از او نبرد، این کار را تقبیح کرد. سان بعداً از لیپا به خاطر هرگونه ناراحتی که برای وی ایجاد کرده بود عذرخواهی کرد. آنها تأیید کردند که هیچ قانون کوئید - ۱۹ نقض نشده است و پلیس به دلیل یک شکایت ناشی از پارازیت صوتی فراخوانده شده است.
پرسنل تولید اقتباس شده از تیدال.
• دوآ لیپا  – آواز
• آنجل  – آواز
• یان کرک پاتریک  – تولید، مهندسی، برنامه نویسی
• تریستان سالواتی  – تولید اضافی، تولید صدا، برنامه نویسی اضافی، مهندسی، کیبورد، کوبه ای
• جاش گودوین  – میکسینگ
• کریس گرینگر  – مسترینگ
تب (ترانه کسکادا). «تب» ( به انگلیسی: Fever ) تک آهنگی از کسکادا است که در ۹ اکتبر ۲۰۰۹  ( ۲۰۰۹ - 10 - ۰۹ ) منتشر شد.
این تک آهنگ در چارت های ، جزو ده ترانه اول قرار گرفت.
تب (فیلم ۱۹۸۱). تب ( لهستانی: Gorączka ) فیلمی به کارگردانی آگنیشکا هولاند است که در سال ۱۹۸۱ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به باربارا گرابوفسکا اشاره کرد.
• باربارا گرابوفسکا
• اولگیرد ووکاشِـویچ
• آدام فرنتسی
• کشیشتف کیرشنوفسکی
• بوگوسواف لیندا
• زبیگنیف زاپاشیه ویچ
• الکساندر میکووایچاک
• کشیشتف زالسکی
• گراژینا دیلونگ
• گژگوش وُنس
تب (فیلم ۱۹۸۹). تب ( انگلیسی: Fever ) فیلمی در ژانر شهوانی است که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد.
تب (فیلم ۲۰۰۵). «تب» ( ایتالیایی: La febbre ) یک فیلم به کارگردانی آلساندرو دالاتری است. از بازیگران آن می توان به لوچیلا آگوستی اشاره کرد.
تب (فیلم ۲۰۱۵). «تب» ( انگلیسی: Fever ( 2015 film ) ) یک فیلم هندی محصول سال ۲۰۱۶ است.

دانشنامه آزاد فارسی

تَب (fever)
افزایش دمای بدن به بیشتر از حد معمول آن، که در مورد انسان در حدود ۳۷ درجه سانتی گراد و ۹۸ درجه فارنهایت می باشد. تب بیش از آن که خود بیماری باشد، نشانه ای از وجود اختلال در بدن است. اعتقاد بر این است که بیماری های عفونی، جراحات وارده بر بافت های بدن و شرایط دیگری که باعث پیدایش تب می شوند در عملکرد غده هیپوتالاموس، که مرکز کنترل دمای بدن است، ایجاد اختلال می کنند. افزایش دما یکی از عوامل دفاع بدن علیه عفونت تلقی می شود و ممکن است باکتری هایی را که باعث بیماری شده اند، از بین ببرد یا بر میزان دفاع بدن در برابر عفونت بیفزاید. آثار تب بر بدن، ضعف، خستگی و گاهی کاهش مایعات بدن به علت تعریق اضافی است. تب بسیار بالا ممکن است واکنش های تشنج زا به دنبال آورده حتی مرگ بیمار را سبب شود. علاوه بر بیماری های عفونی، اختلالات مغزی، انواع خاصی از سرطان ها و گرمازدگی شدید نیز موجب پیدایش تب می شود. همچنین مواردی وجود دارد که علت تب قابل تشخیص نیست. معالجه تب شامل استفاده از مایعات بیشتر و مصرف آسپیرین و داروهای ضد تب دیگر است. آسپیرین در مورد تب کودکان ممکن است خطرناک باشد. درمان های اولیه معمولاً متوجه عوامل مهم و شایع است، مگر در مواقعی که تب بسیار بالا باشد (۴۰ درجه سانتی گراد). بیمارانی که تب بالا دارند گاهی با حوله آغشته به آب سرد مالش یا حتی گاهی داخل حمام آب سرد قرار داده می شوند.
تب (مصر). تِب (مصر)(Thebes)
(نام امروزی: طیوِه) نام دیگر شهر باستانی نیوت ـ آمن در مصر علیا، در ساحل نیل. این شهر احتمالاً در دورۀ سلسلۀ اول بنا شد، و مرکز پرستش آمن (آمون) بود، در زمان سلطنت جدید از حدود ۱۵۵۰پ م پایتخت مصر شد. ویرانه های معبد آن نزدیک آبادی های کارنک و لوکسور واقع است، و در نزدیکی آن، درۀ فراعنه قرار دارد، که فراعنۀ سلسله های هجدهم تا بیستم، ازجمله تحوت عَنخ آمون و آمِنحوتپ سوم، در آن جا دفن شده اند.
تب (یونان). تِب (یونان)(Thebes)
(به یونانی: تِبای) مرکز بوئتیا در یونان قدیم. در جنگ پلوپونزی علیه آتِن با اِسپارت متحد بود. پس از غلبه تب بر اسپارت (۳۷۱پ م) لئوکترا، مدتی کوتاه قدرتمندترین دولت شهر یونان بود. اسکندر مقدونی آن را ویران کرد (۳۳۶پ م). گرچه بعدها تجدید بنا شد اما هرگز عظمت گذشته را باز نیافت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی تُبْ عَلَیْنَا: توبه مارا بپذیر
معنی تَبَّتْ: از هر خیری کوتاه باد-بریده باد (تب و تباب به معنای خسران و هلاکت است و راغب آن را به دوام خسران معنا کرده . بعضی هم گفتهاند به معنای خیبت و نومیدی است و بعضی دیگر آن را به معنای تهی دستی از همه خیرها دانستهاند )
ریشه کلمه:
توب (۸۷ بار)
[ویکی فقه] تب (ابهام زدایی). واژه تب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تب (علوم قرآنی)، علامت دو آیه بودن نزد قراء بصره• تب (فقه)، بیماری معروف و دارای احکامی در فقه
...
[ویکی فقه] تب (علوم قرآنی). تب، علامت دو آیه بودن نزد قراء بصره است.
بین قراء در عدد آیات بعضی از سوره های قرآن مجید - بدون آنکه در حروف و کلمات آیات زیاده یا نقصانی باشد -اختلاف است. در مورد ابتدای آیه چنان چه میان قراء اختلاف باشد برای نشان دادن این اختلاف از رموزی استفاده شده است. از جمله این رموز، علامت «تب» است که نشان می دهد قراء بصره آن چه را نزد سایر قراء یک آیه است دو آیه می دانند.
← مثال
اما اگر قاریان غیر اهل بصره آنچه را نزد قراء بصره یک آیه است دو آیه محسوب کنند از علامت «لب» استفاده می شود.
عناوین مرتبط
شماره آیات، رموز شماره آیات.
[ویکی فقه] تب (فقه). تب از عناوینی است که در برخی عناوین فقه از آن نام برده شده است.
تب به یک بیماری معروف گفته می شود.
تب در ابواب فقه
از آن در بابهای طهارت، تجارت و وصیت به مناسبت سخن رفته است
احکام تب
← بخشش در بیماری منجر به تب
...

ویکی واژه

(پزشکی): حالت افزایش دمای بدن و رسیدن آن به بیش از مقدار طبیعی، بر اثر عواملی مانند عفونت‌ها و بیماری‌های التهابی. بالا بودن دمای بدن در اثر بیماری.
(مجاز): هیجان، شور و حال.