ایدر

لغت نامه دهخدا

ایدر. [ دَ ] ( اِ، ق ) پهلوی «اتر» به معنی اینجا. مقایسه شود با سانسکریت «اترهی » . ( از حاشیه برهان قاطعچ معین ). اینجا. ( برهان ) ( شرفنامه منیری ) ( غیاث اللغات ). اینجا. در اینجا. ( ناظم الاطباء ) :
کان تبنگو کاندر آن دینار بود
آن ستد ز ایدر که ناهشیار بود.رودکی.آن سگ ملعون برفت این سند را از خویشتن
تخم را مانند باشنگ ایدرش بر جای ماند.منجیک ( از لغت فرس اسدی ص 262 ).ملک عجم بر من خشم گرفت و بترسیدم ایدر آمدم به شهر ملک تا ایمن باشم. ( ترجمه تاریخ طبری ).
[ بهرام گور ] به نزدیک او [ یزدگرد سوم پدر بهرام ] آمدم نتوانستم صبر کردن با او از بر او برفتم و ایدر [ بزمین عرب ] آمدم. ( ترجمه تاریخ طبری ).
بموبد چنین گفت کای نامجوی
چو رفتی از ایدر به هرمز بگوی.فردوسی.خواجه بپرونده اندر آمد ایدر
اکنون معجب شده است از بر رهوار.آغاجی.ایدر است آنکه همی خوانند او را طوبی
ایدر است آنکه همی خوانند او را کوثر.فرخی.تهی کردی از پیل هندوستان را
ز بس تاختن بردی آنجا ز ایدر.فرخی.من ایدر به پیکار و رزم آمدم
نه از بهر شادی و بزم آمدم.اسدی.ستاره شمر گفت از آن سوی رود
مرو لشکر آور هم ایدر فرود.اسدی.نیست چیزی هیچ از این گنبد برون
هر چه هست و نیست یکسر ایدر است.ناصرخسرو.گر عمر خویش نوح ترا داد و سام نیز
ز ایدر برفت بایدت آخر چو نوح و سام.ناصرخسرو.گه گفت اگر توانی ایدر مقام کن
گه گفت اگر توانی با خود مرا ببر.مسعودسعد.گفت این مردمان فسوس کردند که مرا از بهر این مایه مردم ایدر آوردند. ( مجمل التواریخ و القصص ). موسی را گفتند تو برو با خدای خویش که ما ایدر همی باشیم. ( مجمل التواریخ و القصص ).
ناورده ای برون چومنی را هزارسال
اینک تو ایدری فلکا و من ایدرم.سیدحسن غزنوی.مرا پای بست است خاقانی ایدر
چرا عزم رفتن مصمم ندارم.خاقانی.در تعجب که این چه نخجیر است
و ایدر آوردنم چه تدبیر است.نظامی.گفت ایدر محکمه است و غلغله
من نتانم فهم کردن این گله.

فرهنگ معین

(دَ ) [ په . ] (ق . ) ۱ - این جا. ۲ - اکنون ، اینک .

فرهنگ عمید

۱. اینجا.
۲. (قید ) در اینجا، اکنون، اینک.

فرهنگ فارسی

اینجا، دراینجا، اکنون، اینک
۱ - اینجا. ۲ - اکنون اینک .

دانشنامه عمومی

آیدر (رود). آیدر رودی است به North Sea می ریزد. این رود از کشور آلمان می گذرد.
ایدر (زاوخان). ایدر ( به لاتین: Ider ) یک منطقهٔ مسکونی در مغولستان است که در استان زوخان واقع شده است.

ویکی واژه

اینجا. دل و جانم ایدر بماند همی/ مژه خون دل برفشاند همی «فردوسی»
کنون. ریشه لغت از پارسی میانه پارسی میانه (پهلوی)[۱]
↑ از پارسی میانه 𐫀𐫏𐫅𐫡‎ (/ēdar/, “اینجا”), که ترکیب شده از 𐫀𐫏𐫅 (/ēd/, “this”) و *𐫡 (/-ar/) است، از پارسی باستان 𐎡𐎭𐎠 (“اینجا”) از نیا-هندو-ایرانی *Hidʰá.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم