شجره نامه

لغت نامه دهخدا

شجره نامه. [ ش َ ج َ رَ م َ / ش َ ج َ رِ م َ / ش ج َ رَ م ِ / ش ج َ رِ م ِ ] ( اِ مرکب ) نسب نامه. فهرست نامهای پدران و نیاکان کسی به صورت درختی که نیای اولی اصل و فرزندان بترتیب شاخهای آن باشند.

فرهنگ معین

(شَ جَ رِ. مِ ) [ ع - فا. ] (اِمر. ) نسب - نامه .

فرهنگ عمید

فهرست اسامی نیاکان کسی که به ترتیب نوشته شده باشد، نسب نامه، شجرةالنسب، شجره.

فرهنگ فارسی

شجره النسب شجره .

دانشنامه عمومی

شَجَرِه نامه یا درختِ خانوادگی ( به انگلیسی: Family tree ) یا تبارنامه یا دودمانه یا نسب نامه، یک فهرست منظم است که نسبت افراد با یک دیگر را نشان می دهد؛ رایج ترین این نسبت ها، نسبت پدر و فرزندی است. در این گونه تبارنامه، در یک خانواده، نام پدران و فرزندان را به ترتیب پشت سر هم قرار می دهند. دوره زندگی هر فرد را تا وقتی که جای خود را به دیگری بدهد، نسل می نامند که واژه آن به معنی فرزند است.
تبارنامه فقط دربردارنده فهرست پدران و فرزندان نیست بلکه برادران را نیز می توان در آن نشان داد. مثلاً پس از گذشت یک نسل، برادران برای نسل بعدی به صورت عمو درمی آیند. در تبارنامه پدران و فرزندان پشت سرهم قرار می گیرند؛ در حالی که برادران در یک ردیف در کنار هم واقع می شوند.
یک تبارنامه دربرگیرنده گروهی از انسان هاست که با یک دیگر پیوند خویشاوندی دارند. در وهله اول، تبارنامه بیانگر نسبت انسان ها با یک دیگر است. نسب نامه ساده ترین وسیله برای نشان دادن روابط افراد خویشاوند اعم از خویشاوندان نسبی و خویشاوند سببی است.
از آن جا که هر فرد دارای یک تاریخ تولد و یک تاریخ مرگ است، یا فرمان روایان برای مدتی معین حکم روایی می کنند، تبارنامه آسان ترین راه برای نشان دادن ترتیب افراد، فرمان روایان و حاکمان است. واژه سلسله به معنی زنجیر، بر اساس تبارنامه برای پادشاهانی استفاده می شود که مانند حلقه های زنجیر با یک دیگر مربوط و متصل هستند. این ارتباط و اتصال، در تبارنامه، نمود می یابد.
تبارنامه ها چهارچوبه مناسبی برای ارائه و شناخت رویدادهای تاریخی هستند. دومین کاربرد تبارنامه ها، بازشناسی افراد هم نام از یک دیگر بوده است. یادگیری از این روش بازشناسی هنوز در بین عرب ها وجود دارد که برای مشخص کردن افراد از نام پدرشان استفاده می کنند؛ مثلاً می گویند فلان بن بهمان یا فلانة بنت بهمان. در بین عرب ها استفاده از کنیه نیز رایج است؛ معمولاً یک مرد خود را به اسم فرزند خود می شناساند مثلاً خود را ابوفلان می داند. یک زن نیز خود را به اسم بزرگ ترین فرزندش ام فلان می خواند. امروزه در بسیاری از کشورها، برای شناسایی افراد، در کنار نام از نام خانوادگی استفاده می کنند.
تبارنامه ها ممکن است درست نباشند؛ به ویژه در مواردی که گذشت زمان و مرور ایام باعث فراموش شدن نام های افراد یک خاندان می شود.
شجره نامه (فیلم ۲۰۱۱). شجره نامه ( انگلیسی: The Family Tree ) یک فیلم در ژانر کمدی و درام است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد.
• هوپ دیویس
• مکس تیریوت
• درموت مالرونی
• بریت رابرتسون
• کریستینا هندریکس
• سلما بلر
• ریچل لی کوک
• مادلین زیما
• گابریله انور
• جین سیمور
• کیت کارادین
• شای مک براید
• ایوان راس
• جان پاتریک آمه دوری
• جین سیمور

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شجره نامه یکی از موضوعاتی است که به مناسبت در باب خمس استفاده می شود.
شجره نامه نمودار بیانگر ارتباط اعضای یک خانواده با یکدیگر و با پیشینیانشان می باشد.
کاربرد شجره نامه در فقه
عنوان یاد شده به مناسبت در باب خمس به کار رفته است.

← راههای شناخت سیادت افراد
۱. ↑ مجمع المسائل ج۱، ص۳۹۱.
منبع
...

ویکی واژه

شجره‌نامه
نموداری که در آن، ارتباط اعضای یک خانواده با یکدیگر و با پیشینیانشان نشان داده می‌شود‌. نسب‌نامه.
نوشته‌ای که ارتباط نسخه‌های خطی را نشان می‌دهد که کدام نسخه از روی کدام نسخه نوشته شده‌. والده‌ام ... به‌موجب شجره‌نامه معتبره از نسل خلفای بنی‌عباس است.