توابین

لغت نامه دهخدا

توابین. [ ت َ ] ( اِ )ج ِ تابین. در کتب عهد صفویه و قاجاریه این کلمه بسیار متداول است ازجمله در کتاب تذکرة الملوک. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). و رجوع به تابین در همین لغت نامه و تذکرة الملوک چ دبیرسیاقی ص 8، 11، 13 - 15، 19، 20، 25، 27 - 30، 34، 46، 48، 53، 72، 75، 76، 78، 79، 82، 84، 85، 90 و خاندان نوبختی اقبال ص 61 شود.
توابین. [ ت َوْ وا ] ( اِخ ) جماعتی از مردم کوفه که با مخالفین حضرت امام حسین ساخته و در جنگ برخلاف آن حضرت شرکت کرده بودند، پس از مرگ یزید و استعفای پسرش از کرده پشیمان شده توبه کردند و نام خود را «توابین » گذاشتند و قسم خوردند که به خونخواهی آن حضرت قیام کنند. رجوع به خاندان نوبختی تألیف عباس اقبال ص 61 شود.

فرهنگ فارسی

جماعتی از مردم کوفه که با مخالفین حضرت امام حسین ساخته و در جنگ بر خلاف آن حضرت شرکت کرده بودند پس از مرگ یزید و استعفای پسرش از کرده خود پشیمان شده توبه کردند و نام خود را توابین گذاشتند و قسم خوردند که به خونخواهی آن حضرت قیام کنند .

دانشنامه آزاد فارسی

تَوّابین
(یا: توبه کاران) جماعتی از شیعیان کوفه که پس از شهادت امام حسین (ع) در کربلا از یاری نکردن به آن حضرت نادم شدند و توبه کردند و خود را توّابین نامیدند. اینان کوفیانی بودند که بعد از مرگ معاویه و خلافت یزید، به امام حسین (ع) نامه نوشتند و او را به کوفه دعوت کردند تا بر ضد یزید با او بیعت کنند، اما هنگامی که امام به دعوت آنان راهی عراق شد، او را در برابر سپاهیان یزید تنها گذاشتند. پس از واقعۀ کربلا و ستمی که بر خاندان اهل بیت (ع) رفت، این گروه از خیانت خود سخت پشیمان شدند و از گناه خود توبه کردند. سرانجام به رهبری سلیمان بن صُرد خُزاعی در محلی به نام عین الورده بر ضد مروان بن حکم قیام کردند و سوگند خوردند که تا آخرین کس از قاتلان امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) را بکشند. اما عبیدالله بن زیاد در نبردی توابین را شکست داد، سلیمان را کشت و قیام آنان را فرو نشاند (۶۵ق). باقی ماندۀ توابین نیز به قیام مختار ثقفی پیوستند. از دیگر سران توابین می توان از مسیب بن نجبه فزاری، عبدالله بن سعد بن نفیل، عبدالله بن وال تمیمی و رفاعه بن شداد بجلی نام برد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] توّابین، گروهی از شیعیان کوفه که در سال ۶۵ به رهبری سلیمان بن صُرَد به خونخواهی امام حسین قیام کردند و در پیکار با امویان به شهادت رسیدند.
شیعیان کوفه که امام حسین علیه السلام را برای رهبری کوفیان علیه یزید بن معاویه دعوت کرده بودند، از یاری وی در کربلا در سال ۶۱ باز ماندند.آنان خود را گناهکار دانسته از کرده خود سخت پشیمان شدند و تنها راه رستگاری و پذیرش توبه خویش را خونخواهی حسین بن علی و کشتن قاتلان او یا کشته شدن در این راه می دانستند.اینان در تاریخ به توّابین شهرت یافتند.
آثار
مورخان از دیرباز با نگارش رساله هایی درباره توّابین، اهتمام خود را به این نهضت نشان داده اند.قدیمترین مأخذ، رساله ای است به نام سلیمان بن صُرَد و عَیْن الورده نوشته ابومِخْنَف اَزْدی (متوفی ۱۷۵)، اخباری کوفه. روایات ابومخنف منبع مهم مورخان بعدی، از جمله طبری ، گردید.عبدالعزیز جَلوُدی ، صحابی امام باقر علیه السلام و از اخباریان بصره ، نیز رساله ای به نام اخبار التوّابین و عین الورده داشته است.
مراحل نهضت
نهضت توّابین را به دو دوره پنهانی و آشکار می توان تقسیم کرد:
← دوره پنهانی
...
[ویکی شیعه] توابین (توبه کنندگان) عنوان گروهی از شیعیان کوفه است که در سال ۶۵ق به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی به خونخواهی امام حسین (ع) قیام کردند و در پیکار با سپاه ابن زیاد در منطقه «عین الورده» به شهادت رسیدند.
قیام توابین نخستین قیام شیعی پس از واقعه عاشورا است که با هدف خون خواهی امام حسین(ع) و شهدای کربلا، در سال ۶۵ق صورت پذیرفت. این قیام به دست توابین در مقابله با لشکر شام و در منطقه عین الورده رخ داد.
برخی شیعیان کوفه با این که از امام حسین (ع) دعوت کردند تا با او بیعت و علیه یزید بن معاویه قیام کنند از یاری امام (ع) سر باز زدند و او را در قیام عاشورای ۶۱ق تنها گذاشتند.

ویکی واژه

نخستین گروه توبه کننده شیعه پس از واقعه عاشورا در صحرای کربلا. بعد از حادثه قتل‌عام اهل‌بیت پیامبر، توابین یعنی توبه کنندگان، سر قبر امام حسین گرد آمدند و از یاری نکردن حضرت بسیار نادم و پشیمان بودند و گریه‌ها آغاز کردند.[۱]
↑ البته تاریخ ازدحام این گروه در دشت کربلا روشن نیست شاید پس از دهه‌ها