فرآیند شیمیایی (Chemical Process): فرآیندهایی که در آن‌ها مواد اولیه تبدیل به محصولات با ویژگی‌های خاص شیمیایی یا فیزیکی می‌شوند. این فرآیندها می‌توانند شامل واکنش‌های شیمیایی، تغییرات فیزیکی یا ترکیبی از هردو باشند.
واکنش شیمیایی (Chemical Reaction): یک تغییر شیمیایی که در آن مواد واکنش‌دهنده تبدیل به محصولات جدید می‌شوند. در مهندسی شیمی، تحلیل و طراحی راکتورها برای این واکنش‌ها اهمیت زیادی دارد.
راکتور شیمیایی (Chemical Reactor): یک دستگاه که در آن واکنش‌های شیمیایی برای تبدیل مواد اولیه به محصولات انجام می‌شود. انواع مختلفی از راکتورها وجود دارند، مانند راکتورهای پیوسته (CSTR) و راکتورهای دسته‌ای (Batch Reactor).
انتقال جرم (Mass Transfer): انتقال مواد از یک فاز به فاز دیگر در سیستم‌های شیمیایی. این پدیده معمولاً در فرایندهای جداسازی مثل تقطیر، جذب، استخراج و فیلتراسیون مشاهده می‌شود.
انتقال حرارت (Heat Transfer): انتقال انرژی حرارتی از یک جسم یا فاز به فاز دیگر. در طراحی سیستم‌های مهندسی شیمیایی، مطالعه و تحلیل انتقال حرارت برای کنترل دما و بهینه‌سازی فرآیندها اهمیت زیادی دارد.
ترمودینامیک شیمیایی (Chemical Thermodynamics): شاخه‌ای از ترمودینامیک که به تحلیل رفتار انرژی در سیستم‌های شیمیایی می‌پردازد و روابط انرژی، فشار، دما و حجم را برای مواد مختلف بررسی می‌کند.
دینامیک سیالات (Fluid Dynamics): شاخه‌ای از مکانیک سیالات است که به مطالعه حرکت سیالات (مایعات و گازها) در شرایط مختلف می‌پردازد. این مفاهیم در طراحی تجهیزات مانند پمپ‌ها، توربین‌ها، و مبدل‌های حرارتی بسیار مهم است.
حالت پایدار (Steady State): حالتی که در آن شرایط سیستم (مانند جریان، دما، فشار) در طول زمان تغییر نمی‌کند و ثابت باقی می‌ماند.
حالت ناپایدار (Unsteady State): حالتی که در آن شرایط سیستم به طور مداوم تغییر می‌کنند و به تعادل نمی‌رسند.
تعادل فازی (Phase Equilibrium): وضعیتی که در آن تغییرات فازی (مانند تغییرات حالت از مایع به گاز یا برعکس) در یک سیستم متوقف شده و مقدارهای فازی ثابت می‌مانند.
نمودار فازی (Phase Diagram): نموداری که رفتار فازی مواد مختلف را تحت شرایط مختلف فشار و دما نشان می‌دهد. این نمودار در تحلیل خواص مواد در شرایط مختلف مفید است.
پمپ (Pump): دستگاهی برای انتقال مایعات یا گازها از یک نقطه به نقطه دیگر. در صنایع شیمیایی، پمپ‌ها برای انتقال سیالات در فرآیندهای مختلف استفاده می‌شوند.
فیلتر (Filter): دستگاهی برای جداسازی ذرات معلق از یک مایع یا گاز. در فرآیندهای تصفیه و جداسازی، فیلترها کاربرد گسترده‌ای دارند.
جزء واکنش‌دهنده (Reactant): مواد اولیه‌ای که در یک واکنش شیمیایی شرکت می‌کنند و به محصولات تبدیل می‌شوند.
محصول (Product): مواد نهایی که از یک واکنش شیمیایی حاصل می‌شوند.
ضریب انتقال جرم (Mass Transfer Coefficient): مقداری که نشان‌دهنده سرعت انتقال جرم بین دو فاز در یک فرآیند است. این ضریب در محاسبه زمان و میزان انتقال جرم از اهمیت بالایی برخوردار است.
معادله پاندفورد (P&ID – Piping and Instrumentation Diagram): نموداری که نشان‌دهنده نحوه اتصال لوله‌ها، تجهیزات و سیستم‌های کنترلی در یک فرآیند صنعتی است.
ریاضیات مهندسی شیمی (Chemical Engineering Mathematics): استفاده از تکنیک‌های ریاضی مانند معادلات دیفرانسیل، تحلیل‌های آماری و مدل‌سازی برای حل مسائل مهندسی شیمیایی.
آسان‌سازی فرآیند (Process Simplification): استفاده از روش‌ها و ابزارهای مختلف برای ساده‌سازی فرآیندهای پیچیده به منظور کاهش هزینه‌ها، مصرف انرژی و زمان.
فرآیند تقطیر (Distillation): یک فرآیند جداسازی برای تفکیک اجزای مختلف یک مخلوط مایع بر اساس تفاوت در نقاط جوش اجزا.
سیستم‌های کنترل (Control Systems): سیستم‌هایی که برای نظارت و کنترل فرآیندها به کار می‌روند تا عملکرد فرآیندها در محدوده مورد نظر حفظ شود. این سیستم‌ها می‌توانند شامل کنترل دما، فشار، جریان و دیگر پارامترها باشند.
حجم خاص (Specific Volume): حجم واحد جرم یک ماده. این پارامتر در ترمودینامیک برای تحلیل رفتار مواد تحت شرایط مختلف دما و فشار استفاده می‌شود.
دمای بحرانی (Critical Temperature): دمای بالایی که یک گاز نمی‌تواند به مایع تبدیل شود، حتی با اعمال فشار زیاد.
کاتالیزور (Catalyst): ماده‌ای که سرعت یک واکنش شیمیایی را بدون اینکه خود تغییر کند، افزایش می‌دهد. کاتالیزورها در فرآیندهای صنعتی برای بهبود کارایی واکنش‌ها به کار می‌روند.
کیفیت مواد (Material Quality): ویژگی‌های شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی یک ماده که بر اساس آن مواد اولیه برای فرآیندهای شیمیایی انتخاب می‌شوند.
