مصرفکننده فردی حقیقی یا حقوقی است که بهمنظور رفع نیازهای شخصی، خانوادگی یا سازمانی خود، اقدام به خرید کالا یا استفاده از خدمات مینماید و بهای آن را مستقیماً یا غیرمستقیم میپردازد. این کنش اقتصادی، پایهای اساسی در چرخه تولید و توزیع ثروت ایجاد میکند. بهعبارتی، مصرفکنندگان با تصمیمگیریهای خرید خود، جریان مالی را در اقتصاد به حرکت درمیآورند و نقش محوری در تداوم حیات اقتصادی یک کشور ایفا میکنند.
از سوی دیگر، تقاضای مصرفکنندگان بهعنوان موتور محرک بخش تولید عمل میکند. تولیدکنندگان با رصد الگوها و حجم تقاضا در بازار، برای عرضهی کالاها و خدمات برنامهریزی و سرمایهگذاری میکنند. این رابطهٔ مستقیم، سبب میشود که سلیقه، نیاز و قدرت خرید مصرفکننده به عاملی تعیینکننده در جهتدهی به خطمشیهای تولیدی و نوآوریهای صنعتی تبدیل گردد. در حقیقت، چرخهٔ اقتصاد با هماهنگی میان عرضه و تقاضا به گردش درمیآید.
در نگاهی کلان، مصرفکنندگان حلقهٔ پایانی و حیاتی زنجیرهٔ تأمین و توزیع بهشمار میروند. این زنجیره با استخراج مواد خام آغاز شده و پس از مراحل تولید و پردازش، از طریق شبکهی توزیع به دست مصرفکننده نهایی میرسد. ارزشافزوده ایجادشده در هر مرحله، در نهایت با خرید مصرفکننده محقق میشود. بنابراین، آنان نه تنها مقصد نهایی کالاها هستند، بلکه با انتخابهای آگاهانهٔ خود میتوانند بر ساختار بازار، کیفیت محصولات و رقابت بین بنگاههای اقتصادی تأثیر بگذارند.