هم کشنگ

اصطلاح «هم‌ کِشَنگ» (به انگلیسی: isotonic) در علوم پایهٔ پزشکی و زیست‌شناسی، به محلول یا محیطی گفته می‌شود که دارای کشنگی (تونیسیتی) یا فشار اسمزی برابر با مایع درون یا بیرون سلول است. به زبان ساده، در یک محیط هم‌ کشنگ، میزان غلظت مواد حل‌شده (مانند نمک یا قند) در دو سوی غشای سلولی برابر است؛ بنابراین، هیچ تمایل خالصی برای ورود یا خروج آب از سلول وجود ندارد. در نتیجه، سلول در چنین محیطی اندازه و شکل طبیعی خود را حفظ می‌کند و نه متورم می‌شود و نه چروکیده.

در فیزیولوژی بدن انسان، این مفهوم اهمیت فراوانی دارد، به‌ویژه هنگام آماده‌سازی محلول‌های تزریقی یا سرم‌های پزشکی. برای مثال، سرم نمکی ۰٫۹٪ سدیم کلرید که به‌طور گسترده در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود، یک محلول هم‌ کشنگ نسبت به خون انسان است. این بدین معناست که تزریق این محلول به بدن، تعادل آب و نمک سلول‌ها را بر هم نمی‌زند و از آسیب به سلول‌های خونی جلوگیری می‌کند. اگر محلول غلیظ‌تر (پُرکِشنگ) یا رقیق‌تر (کم‌کشنگ) باشد، ممکن است سلول‌ها دچار چروکیدگی یا تورم شوند که برای بدن خطرناک است.

از دیدگاه زیست‌شناسی سلولی و مولکولی، هم‌ کشنگی نقش مهمی در تنظیم تعادل مایعات در بدن دارد. سلول‌ها و بافت‌ها برای انجام عملکرد طبیعی خود باید در محیطی با کشنگی ثابت قرار گیرند. بدن انسان از طریق مکانیسم‌های پیچیده‌ای مانند ترشح هورمون آنتی‌دیورتیک (ADH) و تنظیم عملکرد کلیه‌ها، این تعادل را حفظ می‌کند. بنابراین، اصطلاح «هم‌ کشنگ» نه‌تنها یک ویژگی فیزیکی محلول‌هاست، بلکه مفهومی کلیدی در درک سازوکارهای فیزیولوژیکی تعادل آب و الکترولیت در بدن به شمار می‌آید.

فرهنگستان زبان و ادب

{isotonic} [علوم پایۀ پزشکی] دارای کشَنگی یکسان و پایدار
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال امروز فال امروز فال عشقی فال عشقی فال اعداد فال اعداد فال زندگی فال زندگی