کلمهی «هزاراستون» یا «هزارستون» در تاریخ و معماری ایران به کاخ صدستون خشایارشا در تخت جمشید اشاره دارد. این کاخ از عهد هخامنشیان است و در سمت چپ تالار آپادانا واقع شده است. بیشتر ستونهای کاخ بر اثر آتشسوزی خراب شدهاند، اما تالار مرکزی آن ۱۰ ردیف و در هر ردیف ۱۰ ستون داشته، یعنی جمعاً صد ستون داشته است. نام «هزارستون» به دلیل تعداد زیاد ستونها و عظمت بنا به آن داده شده و مشابه تالارهای دیگر هخامنشی مانند تالار آپادانا طراحی شده است. کاخ صدستون محل برگزاری مراسم عمومی و جشنها مانند نوروز بوده و دارای رواقها و تالارهای متعدد است که رواقها برای مجلس عام و تالار مرکزی برای مجلس خاص شاهنشاه اختصاص داشته است. تزئینات بنا شامل نقوش شاهنشاهی، هیکلهای بالدار و نگهبانان مجسمهای است که نشاندهنده حکمرانی و قدرت شاه است. علاوه بر کارکرد سیاسی و تشریفاتی، این بنا از نظر معماری نمونهای از هنر ستونگذاری و تقسیمبندی فضا در ایران باستان به شمار میرود. این کاخ یکی از بهترین نمونههای معماری هخامنشی است که هنوز آثار سنگی و پایه ستونهای آن پابرجا مانده و مطالعه آن اطلاعات زیادی درباره هنر، آیین و زندگی اجتماعی دوره هخامنشی ارائه میدهد.
