هبنوقه واژه‌ای قدیمی و کمتر رایج در زبان فارسی است و به هر نوع آلت موسیقی بادی یا کوبه‌ای اطلاق می‌شود که برای نواختن سرودها و موسیقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کلمه به طور کلی شامل انواع سازهای موسیقی است که در مراسم‌ها، شادی‌ها و آیین‌های سنتی به کار می‌روند و صدایی زیبا و موسیقایی تولید می‌کنند.
هبنوقه می‌تواند شامل سازهای مختلفی باشد که در دو دسته اصلی قرار می‌گیرند:
سازهای بادی: مانند نای، نی، مزمار، فلوت و سازهای مشابه که با دمیدن هوا در آن‌ها صدا تولید می‌شود.
سازهای کوبه‌ای: مانند دف، تمبک، طبل و سازهای ضربه‌ای که با کوبیدن یا ضربه زدن نواخته می‌شوند.
سازهای هبنوقه صدایی غالباً زنده، پرطنین و گاه شورانگیز دارند که فضای جشن و شادی را ایجاد می‌کنند و در کنار آوازها، حس همبستگی و نشاط را منتقل می‌نمایند.
مثال‌ها
نای: ساز بادی ساخته شده از چوب یا نی که از قدیمی‌ترین سازهای ایرانی است و صدایی نرم و ملایم دارد.
مزمار: نوعی ساز بادی که معمولا در موسیقی عربی و ایرانی استفاده می‌شود و صدایی تیز و خاص تولید می‌کند.
دف: ساز کوبه‌ای دایره‌ای‌شکل که پوست نازکی روی آن کشیده شده و با دست نواخته می‌شود، بسیار رایج در موسیقی محلی و عرفانی ایران.
