سامانۀ رمز یا سیستم رمزنگاری به مجموعهای از ابزارها، الگوریتمها و قوانین اشاره دارد که برای رمزبندی و رمزگشایی اطلاعات به کار میرود. هدف اصلی این سامانه، تأمین امنیت اطلاعات از طریق تبدیل دادههای اصلی (متن ساده) به دادههای رمزی (متن رمز) و بالعکس است.
یک سامانۀ رمز شامل سه بخش اصلی است:
متنهای اصلی: دادهها یا اطلاعات اولیهای که قرار است رمزگذاری شوند، این متن قابل خواندن و فهم توسط انسان یا ماشین است.
متنهای رمزیشده: دادههایی که پس از فرآیند رمزگذاری تولید میشوند، این متنها به دلیل رمزگذاری، قابل فهم نیستند و فقط با رمزگشایی به حالت اولیه (متن ساده) بازمیگردند.
کلیدها: کلیدها یکی از مهمترین اجزای سیستم رمزنگاری هستند و برای اجرای فرآیندهای رمزگذاری و رمزگشایی استفاده میشوند. کلیدها میتوانند متقارن (یکسان برای رمزگذاری و رمزگشایی) یا نامتقارن (کلید عمومی و خصوصی) باشند.
فرآیند سامانۀ رمز:
رمزبندی: فرآیندی که متن اصلی را با استفاده از الگوریتم رمزنگاری و کلید به متن رمزیشده تبدیل میکند، و هدف آن حفظ محرمانگی اطلاعات میباشد.
رمزگشایی: فرآیندی که متن رمزیشده را با استفاده از الگوریتم رمزگشایی و کلید به متن اصلی بازمیگرداند، و هدف آن بازگرداندن اطلاعات به حالت اولیه برای استفاده میباشد.