حجرالحمام. [ ح َ ج َ رُل ْ ح َ ] ( ع اِ مرکب ) در بعض لغت نامه های هندی آمده است که حجرالحمام سنگی است که در کبوتر یابند چون این کلمه در دیگر کتب معتبره یافت نشد گمان میرود با حجر الحمّام خلط و مشتبه شده است. رجوع به ماده بعد شود. حجرالحمام. [ ح َج َ رُل ْ ح َم ْ ما ] ( ع اِ مرکب ) جرمی است که در دیگ حمام متحجر میشود تیره رنگ و سست و گرم و خشک است و از ادویه قویه سرطان رحم است و ضماد او جهت رفع سرطان غیر مزمن مؤثر است. ( تحفه حکیم مؤمن ). و صاحب اختیارات بدیعی گوید: سنگی است که در دیگ حمام حاصل میشود چون در ابتدا بر سرطان ضماد کنند نافع بود و زایل گرداند و بهترین معالجه سرطان که در رحم پیدا میشود این است - انتهی. و ابن البیطار در مفردات گوید:قال الغافقی: الحجرالمتولد فی قدور الحمام اذا عمل منه ضمادُ و حمل علی السرطان عندابتدائه اذهبه و هو اقوی مایعالج به السرطان المتولد فی الرحم - انتهی.
فرهنگ فارسی
( اسم ) است که در دیگ حمام متحجر میشود این رسوب نتیجه گرم شدن آب خزینه گرما به در جداردیگ حمام بوجود می آید و مشابه جرم و رسوبی است که در سماور در نتیجه گرم شدن آب حاصل می گردد. در قدیم اسن رسوب را دار تداوی بعضی امراض بکار می بردند. رسوب مذکور از نظر شمیایی عبارت از کربناتهای موجود در آب است که قبل از گرم شدن آب بصورت بیکربنات محلول بوده ولی پس از گرم شدن آب و خروج دی اکسید کربن محلول در آب بصورت کربنات نامحلول در آمده و راسب شده. جرمی است که در دیگ حمام متحجر میشود و ضماد او برای رفع سرطان غیر مزمن موثر است
